Problemy emocjonalno-psychiczne przyspieszają fizyczne starzenie bardziej niż palenie

Chronologiczny wiek to prosta sprawa, mamy dokładnie tyle lat, ile pokazuje metryka, ale nie oznacza to przecież, że wszystkie osoby w tym samym wieku są tak samo zdrowe. To właśnie dlatego naukowcy starają się zmierzyć różne aspekty naszego zdrowia, jak choćby markery stanu zapalnego we krwi czy mikrobiom, żeby pewnego dnia w obiektywny sposób ocenić, jak "młody" bądź "stary" jest każdy z nas w wieku biologicznym. To pomoże z kolei lepiej zrozumieć, co sprawia, że część osób starzeje się szybciej niż inni.

Jak wynika z najnowszych badań opublikowanych w magazynie naukowym Aging, do tej pory nie braliśmy jednak pod uwagę jednego bardzo ważnego czynnika, a mianowicie kondycji psychicznej i emocjonalnej. Tymczasem dwa niezależne badania z 2021 roku pokazały silny związek między chorobami psychicznymi i fizycznymi, a także przyspieszone starzenie u osób z historią problemów mentalnych. Badacze ze Stanów Zjednoczonych i Hongkongu w końcu postanowili to zmienić, w związku z czym wykorzystali algorytm sztucznej inteligencji, by stworzyć nowy zegar starzenia, który bierze pod uwagę również stan emocjonalno-psychiczny (na podstawie ośmiu uczuć, jak zakłopotanie, samotność, nieszczęście, brak koncentracji, niepokój, depresja, brak nadziei oraz strach).

Efekty? Bardzo niepokojące, bo jak się okazuje kiepska kondycja psychiczna jest w stanie przyspieszyć starzenie bardziej niż choroby fizyczne czy tak fatalne dla zdrowia nawyki, jak palenie papierosów. Mowa o dodaniu do naszego zegara biologicznego 1,65 roku - to więcej niż inne cechy demograficzne, jak biologiczna płeć, miejsce życia, status materialny czy palenie papierosów.

Ba, kiedy zegar został specjalnie przetestowany na chorych osobach, w tym cierpiących na raka, choroby serca, wątroby, płuc lub udar, dokładnie przewidział, że są one starsze niż ich odpowiednicy ze zdrowej grupy. Co jednak ciekawe, wszystkie te przypadłości dołożyły do ich zegara biologicznego nie więcej niż 1,5 roku, a w przypadku palenia papierosów mówimy o 1,25 roku. 

Jak podkreślają badacze, nie oznacza to oczywiście, że palenie stanowi mniejsze zagrożenie dla zdrowia niż depresja czy samotność, bo wciąż pozostaje jednym z głównych czynników ryzyka wielu nowotworów i chorób serca. Jeżeli jednak weźmiemy pod uwagę przypadek osoby niezamężnej (+ 0,59 roku), która rzadko czuje się szczęśliwa (+ 0,35 roku), brakuje jej nadziei (+ 0,28 roku) i ma problemy ze snem (+ 0,44 roku), to uzyskujemy większy negatywny wpływ na zdrowie niż samo palenie.