Uwaga na paracetamol w ciąży. Zwiększa ryzyko ADHD u dzieci

Karolina Majchrzak

Karolina Majchrzak

Aktualizacja

Wieloletnie badanie ujawniło niepokojący skutek uboczny przyjmowania popularnego środka przeciwbólowego przez kobiety w ciąży, a mowa o zwiększonym ryzyku rozwoju ADHD u potomstwa. To już kolejne badanie, które pokazuje, że paracetamol może nie być wcale taki bezpieczny, za jaki uważany jest od lat.

Paracetamol przyjmowany przez kobiety w ciąży może zwiększać ryzyko ADHD u dzieci
Paracetamol przyjmowany przez kobiety w ciąży może zwiększać ryzyko ADHD u dzieci123RF/PICSEL

Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) uznaje paracetamol za bezpieczny w czasie ciąży, a Australian Drug Evaluation Committee za bezpieczny zarówno dla kobiet w ciąży, jak i noworodków czy dzieci. W efekcie szacuje się, że ok. 65 proc. przyszłych matek stosuje paracetamol w razie potrzeby, w celu łagodzenia bólu i obniżania gorączki, bo lekarze polecają go jako alternatywę dla ibuprofenu, który częściej powoduje uszkodzenia nerek lub serca płodu.

Nowe badanie prowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Waszyngtońskiego i opublikowane w magazynie Nature Mental Health sugeruje jednak, że paracetamol może mieć negatywny wpływ na rozwój płodu. Po przeanalizowaniu próbek krwi od ponad 300 kobiet, pobranych w latach 2006-2011, zespół badawczy odkrył, że dzieci kobiet, u których wykryto biomarkery paracetamolu w osoczu, były dwa razy bardziej narażone na rozwój zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) niż dzieci kobiet, u których nie stwierdzono obecności tego leku.

Paracetamol a ADHD

W grupie matek, które nie stosowały paracetamolu, wskaźnik ADHD u dzieci wynosił 9 proc., podczas gdy wśród kobiet przyjmujących ten lek wzrósł do 18 proc. Jakby tego było mało, stosowanie paracetamolu w drugim trymestrze ciąży zwiększało ryzyko rozwoju ADHD u dzieci aż trzykrotnie. Co ciekawe, związek między stosowaniem paracetamolu w ciąży a rozwojem ADHD był około sześciokrotnie silniejszy u dziewczynek niż u chłopców, choć badacze nie potrafią wyjaśnić, dlaczego tak się dzieje.

Ten lek został zatwierdzony dekady temu i może wymagać ponownej oceny przez FDA. Paracetamol nigdy nie był oceniany pod kątem narażenia płodu w odniesieniu do długoterminowych skutków neurorozwojowych
komentuje dr Sheela Sathyanarayana, główna autorka badania.

Częstość występowania ADHD określono na podstawie obserwacji dzieci kobiet, które oddały próbki krwi, przez 8 do 10 lat w ramach badania CANDLE (Conditions Affecting Neurocognitive Development and Learning in Early Childhood), prowadzonego przez Uniwersytet Medyczny w Tennessee. W badaniu tym uczestniczyły wyłącznie czarnoskóre kobiety, jednak naukowcy podkreślają, że rasa nie miała wpływu na wyniki i że ich ustalenia odnoszą się do wszystkich kobiet i dzieci.

Markery we krwi nie kłamią

Badacze zwracają również uwagę, że wcześniejsze analizy dotyczące wpływu stosowania paracetamolu w ciąży opierały się głównie na samodzielnych zgłoszeniach kobiet. Dzięki wykorzystaniu markerów krwi nowe badanie uzyskało większą dokładność niż wcześniejsze prace. Na przykład w jednym z wcześniejszych badań analiza krwi wykazała obecność paracetamolu u 20 proc. kobiet, które twierdziły, że nie przyjmowały tego leku.

I choć naukowcy uważają, że kobiety w ciąży powinny być świadome wyników ich badania, nie sugerują całkowitego unikania paracetamolu. Jak podkreśla drugi z autorów publikacji, Brennan Baker, jest on właściwie jedyną opcją do kontrolowania gorączki lub bólu w ciąży, ale nowe odkrycia powinny prowadzić do bardziej świadomych rozmów między ciężarnymi a ich lekarzami na temat poziomu bólu i stosowania tego leku.

Oczywiście, w tej dziedzinie potrzeba więcej badań. Musimy też stale aktualizować nasze wytyczne
podsumowuje Baker.
Jak ugotować idealne jajko? Naukowcy opracowali przepis© 2025 Associated Press
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?