Jaka będzie pogoda w Polsce? Jest nowy radar burz, deszczu i wiatru
Oprac.: Anna Czowalla
Polska sieć radarów meteorologicznych POLRAD zyskała nowy, ważny obiekt. 22 lipca 2024 oficjalnie otwarto nowoczesny radar meteorologiczny na Górze Świętej Anny (Opolskie), który stanowi ważne ogniwo w krajowym systemie monitoringu zjawisk pogodowych. Projekt modernizacji trwał trzy lata. Nowy radar meteorologiczny kosztował około 135 milionów złotych.
Spis treści:
Radar meteorologiczny na Górze św. Anny. Ma 250 km zasięgu
POLRAD to krajowa sieć radarów meteorologicznych, która składa się z naziemnych urządzeń teledetekcyjnych. Radary te monitorują strukturę i ruch obiektów meteorologicznych w troposferze na obszarze do kilkuset kilometrów, obejmując m.in. strefy opadów i wiatru. Dane z tych pomiarów są kluczowe dla tworzenia numerycznych modeli pogodowych i hydrologicznych oraz stanowią ważny element w systemie ostrzegania przed groźnymi zjawiskami pogodowymi i hydrometeorologicznymi.
Nowo otwarty radar przy Górze Świętej Anny ma promień działania wynoszący aż 250 kilometrów. Co pięć minut gromadzi dane dotyczące lokalizacji, intensywności i rodzaju opadów, a także prędkości i kierunku przemieszczania się stref opadowych. Dzięki tym informacjom możliwe jest lepsze przewidywanie ekstremalnych zjawisk pogodowych.
Budowa radaru na Górze Świętej Anny to efekt wieloletnich starań, które zintensyfikowały się po wielkiej powodzi z 1997 roku, tornadzie z 2008 roku oraz powodzi z 2010 roku. Prace budowlane rozpoczęły się w 2022 roku, a radar działał w trybie testowym przez kilka miesięcy, zanim został oficjalnie otwarty. Projekt modernizacji sieci POLRAD, trwający ponad trzy lata, zakończył się 30 czerwca 2024 roku.
"Nie jest łatwo znaleźć lokalizację dla takiego obiektu. Potrzebny jest czysty horyzont. Góra św. Anny znajduje się na wyniesieniu, więc pole widoczności jest tutaj świetne" - wyjaśnia Rafał Lewandowski, szef wydziału teledetekcji naziemnej Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej.
Jaka będzie pogoda w Polsce? Nowe radary IMGW
Minister Infrastruktury Dariusz Klimczak podczas uroczystości podkreślił znaczenie inwestycji w nowoczesną technologię: "Im lepsze mamy urządzenia, tym nie tylko dokładniej będziemy mogli przewidywać zjawiska pogodowe, ale również być bezpieczniejsi. Żyjemy w czasach, gdzie mamy do czynienia z ekstremami pogodowymi. Musimy się więc przed nimi chronić. Najlepszym sposobem jest inwestowanie w technikę i naukę."
Radar na Górze Świętej Anny jest częścią szerszego projektu realizowanego przez IMGW-PIB. Równolegle z pracami modernizacyjnymi prowadzono inwestycje budowlane i remontowe. Powstała również nowa wieża radarowa w Urżankach, a w Nowym Gdańsku stary obiekt został rozebrany i posadowiony w nowej lokalizacji. Natomiast w Brzuchani wieżę podwyższono o 15 metrów, czyniąc ją najwyższą w Polsce. Pozostałe budynki przeszły generalny remont. Całość inwestycji, która pochłonęła około 135 milionów złotych, była współfinansowana przez Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju, Bank Rozwoju Rady Europy, Fundusz Spójności UE oraz budżet państwa.
"To sieć bardzo nowoczesnych radarów meteorologicznych, które pozwalają zdecydowanie lepiej odczytywać pogodę i tworzyć mapy czy przekazywać symbole numeryczne do centrali w Warszawie, która ostatecznie produkuje dla nas prognozy pogody" - mówi Robert Czerniawski, dyrektor IMGW.
W ramach projektu wymieniono wszystkie urządzenia radarowe na nowocześniejsze modele o podwójnej polaryzacji. Te zaawansowane technologie umożliwiają dokładniejsze monitorowanie i przewidywanie zjawisk pogodowych poprzez emitowanie wiązek spolaryzowanych poziomo i pionowo. Dodatkowe informacje pozwalają na rozpoznanie rodzaju opadów i korekcję tłumienia fali elektromagnetycznej, co poprawia dokładność szacowania natężenia opadów oraz ich sumy.
Sieć radarów POLRAD ma pokryć całą Polskę
Dyrektor IMGW zaznacza, że pola działania radarów w sieci POLRAD częściowo nakładają się na siebie, co umożliwia pokrycie prawie całej powierzchni Polski. "Pozostałe luki będziemy chcieli uzupełnić w przyszłym projekcie. To bardzo ważne, bo zyskujemy czas, który pozwoli reagować na potencjalne niebezpieczeństwa znacznie wcześniej" - podkreśla Czerniawski.
Nowoczesny radar na Górze Świętej Anny to nie tylko symbol postępu technologicznego, ale przede wszystkim ważny element zapewniający bezpieczeństwo mieszkańcom Polski. Dzięki tej inwestycji krajowy system monitoringu pogodowego zyskuje nową jakość, umożliwiając szybsze i bardziej precyzyjne przewidywanie ekstremalnych zjawisk pogodowych.
Przeczytaj również: