Sudańscy rebelianci, rosyjski samolot i chińskie pociski. Ił-76 zestrzelony
W Sudanie mogło dojść do pierwszego w historii bojowego użycia chińskiego systemu obrony przeciwlotniczej FK-2000. Według raportu grupy analitycznej Mintel World, fragmenty sprzętu pochodzącego z tego systemu zostały odnalezione w pobliżu miejsca katastrofy samolotu transportowego Ił-76 należącego do Sił Powietrznych Sudanu, który został zestrzelony w okolicach Babanusy.
Specjaliści, którzy przeanalizowali zdjęcia z miejsca zdarzenia, zidentyfikowali element przypominający część startową lub silnik rakiety FK-2000. Odnalezione szczątki znajdowały się w bezpośrednim sąsiedztwie miejsca, gdzie samolot rozbił się po trafieniu pociskiem przeciwlotniczym.
Zestrzelenie potwierdzone przez siły RSF
Odpowiedzialność za atak wzięły na siebie paramilitarne Siły Szybkiego Wsparcia (RSF), które twierdzą, że samolot został trafiony 4 listopada. Według ich oświadczenia nikt z załogi ani pasażerów Iła-76 nie przeżył. W sieci pojawiły się nagrania ukazujące szczątki dużego wojskowego transportowca, jednak ich autentyczność nie została potwierdzona przez oficjalne źródła w Chartumie.
Ił-76 był jednym z kluczowych elementów logistycznych Sudańskich Sił Powietrznych, gdyż wykorzystywano go do transportu żołnierzy, zaopatrzenia i ciężkiego sprzętu w rejony, gdzie operacje naziemne stały się zbyt ryzykowne. Jego utrata może istotnie ograniczyć zdolności Sudanu do prowadzenia działań na większą skalę.
Nie jest to pierwszy raz, gdy ślady chińskiego systemu FK-2000 pojawiają się na polu walki w Sudanie. Już we wrześniu podobne szczątki znaleziono w regionie Kordofanu. Wówczas analitycy ocenili, że systemy te mogły zostać dostarczone do sił RSF przez Zjednoczone Emiraty Arabskie, z wykorzystaniem terytorium Czadu jako kanału tranzytowego. Według Mintel World, obecność FK-2000 w rękach RSF oznacza znaczący wzrost ich potencjału obrony przeciwlotniczej, daleko wykraczający poza możliwości typowe dla formacji nieregularnych.
Czym jest system FK-2000?
FK-2000 to opracowany przez chińską korporację China Aerospace Science and Industry Corporation mobilny system krótkiego i średniego zasięgu, zaprojektowany do zwalczania samolotów, śmigłowców i pocisków manewrujących. System opiera się na pojeździe 8×8, który integruje wyrzutnię rakiet z dwiema sześciolufowymi armatami kalibru 30 mm.
Zasięg rakiet FK-2000 wynosi od 1,2 do około 25 kilometrów w przypadku celów powietrznych, a system korzysta zarówno z radarowego, jak i optycznego naprowadzania. W założeniu ma stanowić elastyczne ogniwo obrony powietrznej pomiędzy systemami krótkiego zasięgu a ciężkimi zestawami dalekiego zasięgu.
Pierwsze bojowe użycie chińskiego systemu
Jeśli potwierdzi się, że RSF rzeczywiście użyły FK-2000 do zestrzelenia sudańskiego transportowca, będzie to pierwsze udokumentowane bojowe użycie tego systemu na świecie. Co ciekawe, chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza nie wprowadziła jeszcze FK-2000 do własnego uzbrojenia, co oznacza, że jego debiut bojowy nastąpił za sprawą zagranicznych użytkowników.
Eksperci zwracają uwagę, że ten incydent może mieć szersze konsekwencje, zarówno dla równowagi sił w Sudanie, jak i dla globalnego rynku uzbrojenia. Wskazuje on bowiem, że chińskie systemy przeciwlotnicze coraz częściej trafiają do niestandardowych odbiorców, w tym formacji paramilitarnych, co rodzi pytania o kontrolę nad eksportem broni i jej wykorzystaniem w lokalnych konfliktach.
