Szpiegowskie porachunki

W ośmioodcinkowej serii zostaną przybliżone najciekawsze i najważniejsze epizody z dziejów rywalizacji rosyjskich wojskowych i cywilnych agencji wywiadu oraz kontrwywiadu z ich odpowiednikami z Wielkiej Brytanii, Niemiec i Japonii. Szczegóły wielu z omówionych operacji przez dziesiątki lat owiane były tajemnicą. Tajne służby za wszelką cenę starają się bowiem ukrywać przed osobami postronnymi prawdę o mechanizmach swojego funkcjonowania oraz chronić źródła informacji.

Pierwsze trzy odcinki programu skupią się na potyczkach pomiędzy rosyjskimi i brytyjskimi agencjami wywiadowczymi. Poznamy m.in. historię Gordona Lonsdale’a (a właściwie Konona Mołodyja) oraz George’a Blake’a. Ten pierwszy, weteran Armii Czerwonej z II wojny światowej, w 1954 roku został wysłany przez swoich mocodawców z KGB do Londynu, gdzie pod przykrywką handlowca sprzedającego automaty do gier zbierał tajne informacje.

Z kolei bogobojny Blake był oficerem MI6, który podczas wojny koreańskiej dostał się do północno-koreańskiej niewoli, gdzie został poddany praniu mózgu, a następnie zwerbowany przez KGB. Kres szpiegowskiej działalności Mołodyja i Blake’a na rzecz ZSRR nastąpił w 1961 roku za sprawą informacji przekazanych Amerykanom i Brytyjczykom przez kontrowersyjnego oficera polskiego wywiadu - Michała Goleniewskiego.

Historycy i znawcy tajnych służb wezmą także pod lupę zawiłe relacje między Niemcami a Związkiem Radzieckim. W XX wieku zmieniały się one od kooperacji do całkowitej wrogości. Na przykład w trakcie I wojny światowej kierowany przez płk. Waltera Nicolaia niemiecki wojskowy wywiad, zorganizował powrót Lenina ze Szwajcarii do Rosji i pomógł bolszewikom w wywołaniu rewolucji.

Potem nastąpił wieloletni okres w miarę przyjaznej współpracy pomiędzy oboma państwami. Wraz z dojściem Hitlera do władzy w 1933 roku radzieckie i nazistowskie służby rozpoczęły między sobą bezpardonową walkę, której celem było pognębienie przeciwnika.

Czy kolejne czystki w dowództwie Armii Czerwonej były wynikiem skomplikowanej gry operacyjnej, jaką prowadził kierowany przez Waltera Schellenberga kontrwywiad SS i do której wciągnięto prezydenta Czechosłowacji Edwarda Benesza? Jak doszło do rozpracowania przez Gestapo tzw. Czerwonej Orkiestry - sowieckiej siatki szpiegowskiej działającej w okupowanej Europie Zachodniej? To tylko niektóre z wielu intrygujących pytań, które doczekają się odpowiedzi w programie.

Cykl zamyka analiza i omówienie rosyjsko-japońskich relacji pod koniec XIX stulecia i w pierwszych trzech dekadach XX wieku. Widzowie poznają m.in. fascynującą historię Yasumasy Fukushimy. Ten oficer wojskowego wywiadu, potomek znanej rodziny samurajskiej, w lutym 1892 roku rozpoczął samotną podróż z Berlina do Władywostoku.

Po drodze, której przebycie zajęło mu ponad rok i kosztowało życie aż siedmiu koni, zbierał informacje o warunkach geograficznych, potencjale militarnym i gospodarczym carskiej Rosji. Dzięki tej analizie Japończycy wiedzieli, że nie była ona gotowa do wojny, co skłoniło ich do rozpoczęcia ekspansji na Dalekim Wschodzie.

Sam Fukushima stał się bohaterem narodowym i przez kolejne 30 lat odgrywał decydującą rolę w potyczkach szpiegowskich toczonych w Azji pomiędzy dwoma wrogimi sobie potęgami. W programie również o grze dezinformacyjnej, jaką w latach 20. XX wieku przy pomocy podwójnego agenta prowadziło przeciwko Japończykom sowieckie OGPU, a o której ostrzegał ich polski wywiad. Bezskutecznie.

Podwójni agenci, skomplikowane spiski, trzymające w napięciu historie z dziejów szpiegowskiej rywalizacji pomiędzy największymi agencjami wywiadowczymi świata. Wszystko to znajdziemy w programie dokumentalnym "Szpiegowskie porachunki" na kanale Discovery World. Emisja w każdy czwartek o godzinie 21.30.