Grawitacja wciąż kształtuje powierzchnię Ziemi. Co takiego odkryli naukowcy?

Dzięki grawitacji powstała nasza planeta, która wciąż żyje i ciągle się zmienia. Naukowcy zarejestrowali, że siła przyciągania nadal kształtuje powierzchnię Ziemi.

Nasza planeta wciąż żyje, czyli grawitacja kształtuje powierzchnię Ziemi
Nasza planeta wciąż żyje, czyli grawitacja kształtuje powierzchnię Ziemi123RF/PICSEL

Siła grawitacji wywołuje ruch wzdłuż uskoków w skorupie ziemskiej, przez co powoduje zapadanie się olbrzymich mas skał w jednym miejscu i odsłaniając materiał w innym. Taki proces tworzy tzw. metamorficzne kompleksy rdzenia (eng. metamorphic core complexes). Do tej pory naukowcy skupiali się na mechanizmach powstawania tych struktur, pomijając warunki ich ewolucji, które do tej pory wydawały się być czymś "tajemniczym". Teraz badacze zidentyfikowali kluczowe procesy odpowiedzialne za ich powstawanie.

Grawitacja, która tworzy powierzchnię ziemi

Zespół naukowy potwierdził, że wspomniane kompleksy są pozostałościami wcześniej "zawalonych" pasm górskich. Dzięki modelowaniu komputerowemu odkryli, że głównym motorem napędowym powstawania tych struktur jest tworzenie się nawarstwień, a następnie osłabianie wiązań u ich podstawy. W wyniku skomplikowanych procesów geologicznych (m.in. przez subdukcję, czy zderzenia kontynentalne) często pod pasmami górskimi tworzą się tzw. crustal roots (dosłw. korzenie skorupy). Formy te "wbijają" się w płaszcz ziemski - mają one mniejszą gęstość od materii je otaczającej.

Wskutek oddziaływania grawitacji, ciepła, ruchów płaszcza i topnienia skał, struktury te odrywają się i zaczynają zapadać się do wnętrza naszej planety. Powoduje to odkształcenie powierzchni ziemi, a także niżej znajdujących się warstw.

Modelowanie komputerowe zostało wykorzystane do identyfikacji działających sił grawitacyjnych
Modelowanie komputerowe zostało wykorzystane do identyfikacji działających sił grawitacyjnychBahadori A. et al., 2022. The role of gravitational body forces in the development of metamorphic core complexes. Nature Communications 13; 5646/OpenAccessmateriały prasowe

Według naukowców właśnie grawitacja jest przewodnim procesem, który "rozszarpuje" materiał znajdujący się pomiędzy skorupą ziemską a płaszczem. Badania były przeprowadzone przy metamorficznych kompleksach rdzeni wokół Phoenix i Las Vegas w USA. Takie zmiany wewnątrz Ziemi mają wpływ na powierzchnię Błękitnej Planety, powodując potencjalne wypiętrzanie się gór. Idąc dalej, ma to także wpływ na klimat, wygląd krajobrazu, a także na rozmieszczenie ssaków i roślin.

Nowe badania mogą zmienić sposób, w jaki rozumiemy historię naszej planety i pozwolą na oszacowanie, w jaki sposób mogą zmienić się kontynenty w przyszłości. Naukowcy w swoim artykule naukowym piszą, że wyniki badań: "prawdopodobnie wyjaśniają wiele ekspozycji starożytnych kopuł gnejsowych na całym świecie, gdzie krucha pokrywa została prawdopodobnie usunięta przez erozję, odsłaniając rdzeń podniesionej kopuły metamorficznej

Kowalski w RMF o repolonizacji sklepów Żabka: To byłaby dobra informacja dla konsumentówRMF
INTERIA.PL
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas