Kolejne badania Stonehenge. Sprawdzają powiązania z Księżycem

English Heritage i eksperci z innych organizacji badają związek między Stonehenge a "przesileniem księżycowym" (ang. lunar standstill - zjawisko nie ma polskiej nazwy, ale najbliższe wydaje się właśnie "przesilenie księżycowe", bo rządzą nim takie same reguły jak solstycjum), które zdarza się raz na kilkanaście lat. Termin ten odnosi się do sytuacji, gdy nasz naturalny satelita osiąga swój najdalej na północ lub najdalej na południe punkt w ciągu miesiąca. Deklinacja w czasie przesilenia zmienia się w cyklu trwającym 18,6 roku między 18,134° (północ lub południe) a 28,725° (północ lub południe) w wyniku precesji Księżyca, te skrajności nazywane są mniejszymi i większymi przesileniami księżycowymi. 

Większe przesilenie ma miejsce, gdy deklinacja Księżyca osiąga maksymalną miesięczną granicę, około 28,72° na północ lub południe, podczas gdy mniejsze ma miejsce, gdy deklinacja osiąga minimalną miesięczną granicę, około 18,13° na północ lub południe. Ostatnie mniejsze przesilenie miało miejsce w październiku 2015 r., a następne będzie w 2034 r., ostatnie większe przesilenie księżycowe miało z kolei miejsce w 2006 r., a następne będzie w 2025 r.

Teoria jest taka, że te ruchy Księżyca mogły zostać zauważone już we wczesnej fazie Stonehenge i mieć wpływ na późniejszy projekt. Dr Fabio Silva z Uniwersytetu w Bournemouth twierdzi, że mniej więcej w czasie budowy Stonehenge ludzie mogli się tu gromadzić, aby podziwiać Księżyc. Jego zdaniem mogło chodzić o "wydarzenie pokoleniowe", dla którego ludzie mogli przyjeżdżać na miejsce.

Nigdy nie będziemy w stanie tego udowodnić, ale im lepiej zrozumiemy te pomniki i Księżyc, tym silniejszy będzie argument

---

Ze względu na stosunkowo rzadkie występowanie przesileń księżycowych, naukowcy chętnie skorzystają więc z okazji, aby zbadać swoje ustalenia. Wykładowcy i studenci z Uniwersytetu w Bournemouth udokumentują ruchy Księżyca i jego związek ze Stonehenge, bo ich zdaniem mają w ten sposób szansę "dodać znacznie bardziej zróżnicowane niuanse do odpowiedzi, które już mamy".

Stonehenge jest powszechnie znane ze swojego związku z ruchami Słońca, zwłaszcza podczas przesilenia letniego, kiedy tysiące ludzi gromadzą się pod pomnikiem we wczesnych godzinach porannych, aby być świadkami wschodu słońca. Jednak jak wyjaśnia prof. Clive Ruggles, archeoastronom z Uniwersytetu w Leicester, architektoniczne powiązanie Stonehenge z Księżycem jest mniej poznane.

Cztery kamienie pokrywają się z skrajnymi pozycjami Księżyca, a badacze od lat debatują, czy było to zamierzone, a jeśli tak, to w jaki sposób to osiągnięto i jaki mógł być tego cel

---

Czy nowe badanie przyniesie odpowiedź? Czas pokaże, a English Heritage zaprasza przy okazji publiczność do wzięcia udziału w szeregu wydarzeń, w tym pogadankach, planetarium, obserwacji gwiazd i nowej ekspozycji w przestrzeni wystawienniczej związanych z wydarzeniem, a będzie także transmitować na żywo najbardziej wysunięty na południe wschód księżyca w Stonehenge.