Przełom w walce z nowotworami. Stworzono lek 40 razy silniejszy od obecnie stosowanych
Nadchodzi przełom w onkologii. Naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego odkryli, że substancja pozyskiwana z himalajskich grzybów ma 40 razy silniejsze działanie przeciwnowotworowe od obecnie stosowanych preparatów. Opracowany lek NUC-7738 może pomóc w walce z rakiem.
Uczeni z Uniwersytetu Oksfordzkiego we współpracy z firmą NuCana dokonali oceny innowacyjnego leku przeciwnowotworowego. Wyniki opisane w "Clinical Cancer Research" wskazują, że preparat nazwany NUC-7738 aż 40 razy szybciej zabija komórki nowotworowe niż jego macierzysty związek, a przy tym ma niewielkie skutki uboczne.
Mowa o występującej w kordycepinie, czyli 3'-deoksyadenozynie - pochodnej nukleozydu adenozyny, różniącej się od tej ostatniej zastąpieniem grupy hydroksylowej w pozycji 3' wodorem. Związek ten jest pozyskiwany z himalajskiego grzyba Cordyceps militaris i jest stosowany w chińskiej medycynie od setek lat - do zwalczania nowotworów i innych chorób zapalnych. Niestety, po dostaniu się do krwioobiegu, szybko ulega rozkładowi, przez co do tkanki nowotworowej dociera niewiele substancji aktywnej. Wykorzystując technologię ProTide, firma biofarmaceutyczna NuCana postanowiła zmodyfikować naturalną kordycepinę.
Jak działa kordycepina?
Naukowcy odkryli, że po wniknięciu do organizmu kordycepina musi dostać się do komórek nowotworowych przez białko błonowe hENT1, a następnie zostać przekształcona w aktywny związek przeciwnowotworowy, znany jako 3’-dATP (trifosforan deoksyadenozyny). Dzieje się to przy pomocy enzymu - kinazę adenylanową (ADK). Niestety, po takiej transformacji, powstały produkt jest szybko rozkładany przez inny enzym - deaminazę adenozynową (ADA). Rozpracowanie tego mechanizmu pozwoliło naukowcom z NuCana na wprowadzenie dodatkowych modyfikacji.
Pomijając biochemiczne szczegóły, uczonym z NuCana udało się zaprojektować terapię, która omija mechanizmy immunologiczne i prowadzi do wytworzenia wysokiego poziomu 3'-dATP w organizmie. Substancja ta przedostaje się do komórek nowotworowych i zwalcza guza.
Przeczytaj: Często zaczyna się od złamania. Po tym poznaje się raka kości
Ciekawa jest zasada działania technologii ProTide. Polega ona na dołączaniu małych grup chemicznych do analogów nukleozydów (jak kordycepina), które są metabolizowane po dotarciu do komórek nowotworowych pacjenta, uwalniając tym samym aktywowany lek. Technologię tę zastosowano do stworzenia leków, takich jak remsidiwir czy sofusbuwir (wykorzystywanych do leczenia COVID-19, WZW typu C czy wirusa Ebola).
Przeprowadzone badania wskazują, że NUC-7738 wykazuje większą aktywność cytotoksyczną (zabijania komórek nowotworowych) niż naturalna kordycepina. Naukowcy analizują działanie leku w badaniu klinicznym pierwszej fazy na pacjentach z zaawansowanymi guzami litymi, opornymi na konwencjonalne leczenie. Pierwsze wnioski są pozytywne - NUC-7738 jest dobrze tolerowany przez pacjentów i wykazuje szerokie spektrum aktywności przeciwnowotworowej.
