Skamieniałości sprzed 500 mln lat rozwiązują jedną z tajemnic ewolucji życia
Naukowcy dzięki dobrze zachowanym skamieniałościom ujawnili, jak wyglądały pierwsze zwierzęta, które wytworzyły szkielety. Odkrycie stało się nowym puzzlem wypełniającym puste miejsce w ewolucyjnej układance.
Podczas tzw. kambryjskiej eksplozji życia około 550 - 520 mln lat temu, nagle pojawiają się pierwsze zwierzęta wytwarzające wytrzymałe i twarde szkielety. Zachowującymi się w zapisie kopalnym, pozostałościami po nich, są puste rurki o długości od kilku milimetrów do kilkudziesięciu centymetrów.
Jednakże do tej pory nie było wiadomo, jakie organizmy zamieszkiwały i tworzyły wspomniane rurki, ponieważ brakowało śladów ich miękkich ciał. Dzięki dobrze zachowanym skamieniałościom odkrytym w prowincji Yunnan w Chinach sytuacja się zmieniła.
"Odkrycie jedno na milion"
Naukowcy przebadali cztery okazy Gangtoucunia aspera, które posiadały nienaruszone tkanki miękkie, w tym jelita i aparaty gębowe. Zachowanie się tego typu szczątków jest niezwykle rzadkie. Badania wskazują, że zwierzęta te były jednymi z pierwszych na Ziemi, które wytworzyły twarde szkielety.
Analizy wykazały, że to niezwykłe zwierzę miało usta otoczone pierścieniem gładkich, rozgałęzionych macek o długości około 5 mm. Badacze twierdzą, że były one wykorzystywane do "żądlenia i chwytania zdobyczy". Z kolei jelito było ślepo zakończone (zwierzę posiadało tylko jeden otwór) i było podzielone na wewnętrzne jamy, które wypełniały całą rurkę.
Rurki zbudowane były z fosforanu wapnia, który tworzy nasze kości i zęby. Jak powiedział dr Luke Parry z University of Oxford: - To naprawdę jest odkrycie jedno na milion. Te tajemnicze rurki są często znajdowane w grupach setek osobników, ale do tej pory uważano je za "problematyczne" skamieniałości, ponieważ nie mieliśmy możliwości ich sklasyfikowania. Dzięki tym niezwykłym nowym okazom kluczowy element ewolucyjnej układanki został mocno osadzony.
Skamieliny wyraźnie wskazują na to, że wymarłe zwierzęta są spokrewnione m.in. z dżdżownicami i wieloszczetami (pierścienice). Teraz wiadomo, że ciało Gangtoucuni ma gładką zewnętrzną część, a jelito jest "podzielone wzdłuż", podczas gdy pierścienice mają ciała podzielone w poprzek. Wyjątkowe okazy zostały znalezione na stanowisku Gaoloufang w Kunming we wschodniej prowincji Yunnan w Chinach. W przeszłości, w występującym na tym obszarze morzu, panowały warunki beztlenowe, które ograniczały obecność bakterii rozkładających tkanki miękkie.
- Wydaje się, że "rurkowaty" tryb życia staje się coraz bardziej powszechny w kambrze, co może być adaptacyjną odpowiedzią na rosnącą presję drapieżników w tym okresie. Badanie to pokazuje, że wyjątkowa ochrona tkanek miękkich ma kluczowe znaczenie dla zrozumienia tych starożytnych zwierząt - powiedziała dr Xiaoya Ma z Yunnan University.