Teleskop Hubble’a wykonał nowe zdjęcie tajemniczej gromady kulistej
Badania dotyczą gromady kulistej Ruprecht 106, która znajduje się w Drodze Mlecznej. Struktura zadziwia naukowców z powodu występowania w niej tylko jednej generacji gwiazd. Dlaczego tak się dzieje, skoro w innych gromadach występują gwiazdy z drugiej, czy nawet z trzeciej generacji?
W naszej galaktyce istnieje około 150 znanych gromad kulistych. Ich wiek szacuje się na co najmniej 10 miliardów lat. Struktury te, najprawdopodobniej powstały bardzo wcześnie, zanim galaktyka spłaszczyła się w spiralny dysk.
Gwiazdy w gromadach kulistych powstały mniej więcej w podobnym czasie i miejscu. Można w nich znaleźć się skupiska gwiazd o unikalnym składzie chemicznym, różnym od większości pozostałych obiektów.
Naukowcy uważają, że te zmiany są spowodowane późniejszym powstawaniem gwiazd, które uformowały się z gazu, który z kolei został "zanieczyszczony przetworzoną materią" pochodzącą z większych, powstałych wcześniej, gwiazd (pierwszej generacji).
Młodsze gwiazdy zbudowane są z cięższych pierwiastków i posiadają więcej helu, niż ich starsi towarzysze. Nowsze gwiazdy zaczynają dryfować na zewnątrz gromady, z kolei starsze obiekty trzymają się środka struktury.
Gromada kulista Ruprecht 106
W gromadzie Ruprecht 106 nie znajdziemy gwiazd, które powstały później i mają odmienny skład chemiczny. Ta struktura określana jest mianem gromady jednopopulacyjnej, w których nigdy nie powstały gwiazdy drugiej, czy trzeciej generacji.
Naukowcy mają nadzieję, że badając ten gigantyczny kosmiczny obiekt, będą w stanie wyjaśnić, dlaczego znajduje się tam tylko jedno pokolenie gwiazd.
Ruprecht 106 znana jest także jako C 1235-509 i znajduje się w naszej galaktyce około 69 100 lat świetlnych od Ziemi w gwiazdozbiorze Centaura. Została odkryta w 1961 roku przez czeskiego astronoma Jaroslava Ruprechta.
Nowe zdjęcie gromady kulistej
Nowy obraz został wykonany przy użyciu oddzielnych ekspozycji wykonanych w widmie widzialnym oraz w bliskiej podczerwieni przez Advanced Camera for Surveys (ACS). Zdjęcie przedstawia setki gwiazd o różniej wielkości i intensywności, które są skupione w jednym obszarze. W tle można dostrzec wydłużone jasne kształty, które są innymi galaktykami. Wielkość gwiazd uzależniona jest także od ich odległości od obserwatora.
ACS jest stosunkowo nowym instrumentem, które zastąpiło oryginalną kamerę Hubble’a Faint Object Camera w 2002 roku.
Niezwykły Teleskop Hubble’a
Teleskop został wyniesiony na orbitę w 1990 roku przez prom kosmiczny Discovery. W roku 2021 wszedł w stan awaryjny po wystąpieniu kilku problemów technicznych.
Na przestrzeni ostatnich lat sprzęt przeszedł serię ulepszeń, m.in. wcześniejszy Wide Field Camera 3 został zastąpiony przez bardziej szczegółowy Wide Field and Planetary Camera w 2009 roku.
Teleskop był i nadal jest jednym z najważniejszych przyrządów służących do badania kosmosu. Sprzęt posłużył m.in. do dokładniejszego oszacowania wieku Wszechświata, odkrył, że rozszerzanie się kosmosu przyspiesza, a nie spowalnia. Udowodnił także, że czarne dziury powszechnie występują w centrach galaktyk.
Teleskop Hubble’a służył również do obserwacji m.in. planet karłowatych, komet i obłoków gazowych dostarczając niezwykle szczegółowych zdjęć, których nie dostarczały wcześniejsze teleskopy.
