Więcej telenowel, mniej dzieci
Choć brzmi to jak scenariusz rodem z opisywanego gatunku filmowego, brazylijskie telenowele wpłynęły na wskaźniki urodzeń i rozwodów w największym kraju Ameryki Południowej.
Autorzy raportu, który został zamówiony przez Międzyamerykański Bank Rozwoju, wykorzystali dane populacyjne od 1971 r. i skupili się na ich powiązaniach ze wzrastającym zasięgiem kanału Globo, który nadaje właśnie opery mydlane. Okazało się, że odsetek rozwodów rósł, a liczba dzieci urodzonych przez jedną kobietę spadała najszybciej w rejonach podłączonych po raz pierwszy do Globo.
Telenowele zwiększają liczbę rozwodów
W badanym okresie urodziło się o 3 mln mniej dzieci, a o 800 tys. więcej par zdecydowało się na rozwód bądź separację, niż miałoby to miejsce, gdyby telenowele nigdy nie trafiły na antenę. Widok wyemancypowanych kobiet i krytyka tradycyjnych wartości wpłynęły na wzrost liczby rozwiedzionych lub żyjących w separacji pań zamieszkujących aglomeracje miejskie. Co jednak ważniejsze, kobiety żyjące na obszarach objętych zasięgiem Globo były zdecydowanie mniej płodne.
Negatywne przykłady
Choć Brazylijczycy wiedzą, że opery mydlane mają wpływ na realne życie, w tym na pory nadawania meczów, modę i zużycie energii, chyba nikt się nie spodziewał, że jest on tak poważny.
Alberto Chong, jeden z autorów raportu, uważa, że powodem zaobserwowanych zmian może być etos aspiracji, ponieważ telenowele przedstawiają życie wyższych klas społeczeństwa brazylijskiego. Postaci są zatem bogatsze i lepiej wykształcone, mają bielszą skórę i mniej dzieci oraz częściej się rozstają niż przeciętni obywatele.
Zgubny wpływ kablówki
Mimo że przedstawiciele stacji zaprzeczają, jakoby emitowane filmy pełniły funkcję inną niż rozrywkowa, Chong podkreśla, że w rejonach nadawania oper mydlanych nowo narodzone dzieci częściej noszą imiona ulubionych bohaterów.
Badania nad wpływem telewizji na zachowanie i normy społeczne prowadzono także w odległych od Brazylii rejonach świata. Gdy w Indiach na obszarach wiejskich pojawiły się kablówki, spadła liczba ciąż i więcej osób zaczęło się zapisywać do szkół. W Indonezji sygnał telewizyjny lepszej jakości spowodował zaś odwrót od spotkań z ludźmi i spadek zaufania do innych.
Anna Błońska
