Zegar biologiczny tyka. Ryzyko śmierci można określić ze śliny

Karolina Majchrzak

Karolina Majchrzak

emptyLike
Lubię to
Lubię to
like
0
Super
relevant
0
Hahaha
haha
0
Szok
shock
0
Smutny
sad
0
Zły
angry
0
Lubię to
like
Hahaha
haha
31
Udostępnij

Stworzone przez firmę Tally Health narzędzie o nazwie CheekAge precyzyjnie wskazuje wiek biologiczny organizmu i przewiduje ryzyko śmierci. To tzw. "zegar epigenetyczny" który monitoruje modyfikacje zwane markerami metylacji, gromadzące się w naszym genomie przez całe życie i wpływające na to, jak nasze geny są odczytywane i przekształcane w białka.

Pobranie próbek z policzka jest łatwe i bezbolesne
Pobranie próbek z policzka jest łatwe i bezbolesne123RF/PICSEL

Nie wszyscy starzejemy się w tym samym tempie i chociaż niektórzy superstulatkowie zachowują młodość wyjątkowo długo, bo wygrali na genetycznej loterii życia, to nie wszyscy mamy tyle szczęścia. Do tego starzenie przyspiesza wiele czynników behawioralnych i związanych ze stylem życia, jak stres, zły sen, złe odżywianie, palenie i alkohol. A że wszystkie zostawiają ślad w naszym genomie i wpływają na to, jak nasze geny są odczytywane i przekształcane w białka, możliwe jest ilościowe określenie starzenia molekularnego poprzez scharakteryzowanie epigenomu.

W ciągu ostatniej dekady naukowcy opracowali kilka takich "zegarów epigenetycznych", skalibrowanych na podstawie wieku chronologicznego i różnych czynników stylu życia u dużej liczby ludzi. Większość z nich skupiała się na metylacji DNA w komórkach krwi, co sprawia, że pobieranie próbek jest uciążliwe i stresujące dla pacjenta. Na początku tego roku naukowcy z USA opracowali jednak zegar drugiej generacji o nazwie CheekAge, który opiera się na łatwych do pobrania komórkach z wnętrza policzków.

Nie każdy wygrał na genetycznej loterii

W nowym badaniu jego autorzy postanowili sprawdzić, czy CheekAge może równie skutecznie przewidzieć ryzyko śmierci. Test "przeszkolono" poprzez skorelowanie frakcji metylacji w około 200 tys. miejsc z ogólnym wynikiem dotyczącym zdrowia i stylu życia, odzwierciedlającym przypuszczalne różnice w fizjologicznym starzeniu się. Naukowcy przyjrzeli się bardziej szczegółowo tym miejscom metylacji, które były najsilniej powiązane ze śmiertelnością.

Geny zlokalizowane wokół tych miejsc lub w ich pobliżu są potencjalnymi kandydatami do wpływania na długość życia, lub ryzyko chorób związanych z wiekiem, jak gen PDZRN4, potencjalny supresor nowotworu oraz ALPK2, gen powiązany z rakiem i zdrowiem serca w modelach zwierzęcych. Inne wyróżniające się geny już wcześniej powiązano z rozwojem raka, osteoporozy, stanów zapalnych i zespołu metabolicznego.

Zegar biologiczny tyka

Autorzy "zegara" wykorzystali programowanie statystyczne, aby sprawdzić, jak dobrze przewiduje on śmiertelność z jakiejkolwiek przyczyny u 1513 kobiet i mężczyzn urodzonych w latach 1921 i 1936, a następnie obserwowanych przez całe życie w ramach programu Lothian Birth Cohorts (LBC) Uniwersytetu w Edynburgu. Jednym z celów LBC było powiązanie różnic w procesie starzenia się poznawczego ze stylem życia i czynnikami psychospołecznymi oraz danymi biomedycznymi, genetycznymi, epigenetycznymi i obrazowymi mózgu.

Co trzy lata ochotnikom mierzono metylom w komórkach krwi w około 450 tys. miejsc metylacji DNA. Do obliczenia CheekAge i jego związku z ryzykiem śmierci wykorzystano ostatni dostępny punkt czasowy metylacji wraz ze statusem śmiertelności - dane dotyczące śmiertelności uzyskano z Centralnego Rejestru Szkockiej Narodowej Służby Zdrowia.

Okazało się, że CheekAge jest równie dokładny lub nawet dokładniejszy niż inne zegary epigenetyczne, nawet jeśli jako dane wejściowe wykorzystuje się dane epigenetyczne z innej tkanki. I tak, wzrost jednego odchylenia standardowego w CheekAge korelował z 21 proc. wzrostem ryzyka śmierci ze wszystkich przyczyn.

Fakt, że nasz zegar epigenetyczny wytrenowany na komórkach policzkowych przewiduje śmiertelność podczas pomiaru metylomu w komórkach krwi, sugeruje, że istnieją wspólne sygnały śmiertelności w tkankach. Oznacza to, że prosty, nieinwazyjny wymaz z policzka może stanowić cenną alternatywę w badaniu i śledzeniu biologii starzenia się
podsumowują badacze.

***

Bądź na bieżąco i zostań jednym z 90 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!

Video Player is loading.
Current Time 0:00
Duration -:-
Loaded: 0%
Stream Type LIVE
Remaining Time -:-
 
1x
    • Chapters
    • descriptions off, selected
    • subtitles off, selected
      reklama
      dzięki reklamie oglądasz za darmo
      Najnowsza wersja marsjańskiego łazika na planie “halo tu polsat”
      Najnowsza wersja marsjańskiego łazika na planie “halo tu polsat”PolsatPolsat
      emptyLike
      Lubię to
      Lubię to
      like
      18
      Super
      relevant
      4
      Hahaha
      haha
      5
      Szok
      shock
      2
      Smutny
      sad
      1
      Zły
      angry
      1
      Lubię to
      like
      Hahaha
      haha
      31
      Udostępnij
      Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
      Przejdź na