50 lat e-maila - popularne narzędzie mierzy się z istotnym problemem

Zanim Ray Tomlinson wysłał pierwszego e-maila, koncepcją poczty elektronicznej zajmowały się różne, niezależne ośrodki badawcze. Za prekursorów tej formy komunikacji uznaje się Noela Morrisa i Toma van Vlecka. Ich program umożliwiał przesyłanie informacji o zakończeniu pobierania plików między użytkownikami komputerów typu mainframe. Był on przeznaczony dla Compatible Time-Sharing System (CTSS) w Massachusetts Institute of Technology (MIT). W tym samym czasie opracowano kilka podobnych rozwiązań, zarówno na poziomie rządowym, jak i komercyjnym. Mowa tu o systemie operacyjnym Q32 SDC SDS 940, systemie AUTODN armii amerykańskiej oraz CP/CMS firmy IBM.

Jednak prawdziwy przełom nastąpił w 1971 r. za sprawą Tomlinsona. Efektem jego pracy dla Departamentu Obrony USA było oprogramowanie, które służyło do komunikacji przez rządową sieć ARPANET. Treść pierwszej wiadomości wysłanej z jednego komputera do drugiego była przypadkowa i prawdopodobnie brzmiała "QWERTYUIOP". Tomlinson wprowadził również symbol @ do adresu skrzynki mailowej.

Skala cyberataków wykorzystujących e-mail rośnie

Poczta elektroniczna obecnie cieszy się dużą popularnością i zapewne długo się to nie zmieni, bowiem ułatwia codzienne życie na wielu płaszczyznach. Aktualnie istnieje ponad 5 miliardów adresów e-mail, a wielu użytkowników posiada więcej niż jeden. Używane są one w równym stopniu do komunikacji służbowej i prywatnej.

Szacunkowo, 4,1 miliarda użytkowników na całym świecie wysyła dziennie ok. 320 miliardów wiadomości e-mail. Liczby te świadczą o tym, jak ważnym narzędziem komunikacji jest poczta elektroniczna. Niestety, wiedzą o tym także cyberprzestępcy. Dlatego często wybierają tę drogę do przeprowadzania ataków. Według raportu Verizon Data Breach Investigations z 2021 r., zagrożenie złośliwymi wiadomościami e-mail zwiększyło się znacząco. Odsetek skutecznych ataków phishingowych wzrósł z 25% do 36% w ciągu roku Natomiast w przypadku ataków ransomware podwoił się - sukcesem kończy się 10% z nich. Raport wskazuje, że pojawiła się także nowa taktyka wymuszania okupu. Cyberprzestępcy najpierw pobierają dane i szyfrują pliki na urządzeniu ofiary. Później posiadanie tych danych wykorzystują do wywierania dodatkowego nacisku, np. szantażu ich publikacji. Żeby włamać się do firmowej sieci, cyberprzestępcy wykorzystują także dane logowania. Z raportu Verizon wynika, że stanowią one ok. 58% zdobytych łupów.

Eksperci Fortinet podkreślają, że poczta elektroniczna jest ściśle powiązana z operacjami biznesowymi. Dlatego firmy powinny szczególnie zadbać o jej ochronę. Bezpieczeństwo i prywatność danych ma znaczenie fundamentalne dla ich działalności. Podobną rolę kwestia ta pełni także w dalszym rozwoju komunikacji cyfrowej.

Jak chronić pocztę elektroniczną?

Obecnie obserwujemy wzrost liczby ataków wielowektorowych. Można także zauważyć wczesne oznaki stosowania przez cyberprzestępców bardziej zaawansowanych technik, takich jak sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe.

Rozwój metod stosowanych przez cyberprzestępców oznacza, że rozwiązania zapewniające ochronę poczty elektronicznej muszą obejmować także inne obszary infrastruktury bezpieczeństwa. Tylko dostosowanie jej do wdrożonej w firmie platformy lub infrastruktury sieciowej umożliwi wymianę informacji o tzw. wskaźnikach naruszenia (Indicators of Compromise, IoC). Usprawni to jednocześnie reagowanie na incydenty przez zespoły zajmujące się cyberbezpieczeństwiem i odciąży je od powtarzalnej pracy.