Czarna skrzynka w samolocie wcale nie jest czarna. Jaki ma kolor?
Oprac.: Tomasz Wróblewski
Podróże samolotem cieszą się dziś ogromną popularnością. Mimo że latanie jest statystycznie najbezpieczniejszym środkiem transportu, to co jakiś czas dochodzi do groźnych katastrof lotniczych z dużą liczbą ofiar. Aby zrozumieć przyczyny tych tragicznych zdarzeń, korzysta się z czarnej skrzynki. Co rejestrują te urządzenia?
Spis treści:
Czarna skrzynka, czyli rejestrator lotu
Czarna skrzynka, znana również jako rejestrator lotu, jest jednym z najważniejszych narzędzi w lotnictwie, umożliwiającym analizę przyczyn katastrof i incydentów lotniczych. Pomimo swojej nazwy, czarna skrzynka jest w rzeczywistości pomarańczowa, co ułatwia jej lokalizację po wypadkach.
Czarna skrzynka to urządzenie rejestrujące kluczowe dane lotu oraz rozmowy w kokpicie. Składa się z dwóch głównych części: rejestratora danych lotu (Flight Data Recorder - FDR) i rejestratora rozmów w kokpicie (Cockpit Voice Recorder - CVR).
Rejestrator danych lotu (FDR) zapisuje informacje techniczne dotyczące lotu, takie jak prędkość, wysokość, kierunek, położenie sterów i silników oraz wiele innych parametrów. Rejestrator rozmów w kokpicie (CVR) nagrywa rozmowy pilotów, komunikaty z wieży kontrolnej oraz dźwięki tła w kokpicie, takie jak alarmy i sygnały ostrzegawcze.
Jak działa czarna skrzynka?
Czarna skrzynka jest zaprojektowana tak, aby wytrzymać ekstremalne warunki, które mogą wystąpić podczas katastrofy lotniczej. Jest wyposażona w solidną obudowę, która chroni zawartość przed uszkodzeniami mechanicznymi, wysokimi temperaturami oraz zanurzeniem w wodzie. Odporność na ciśnienie jest niezwykle ważna, zwłaszcza gdy samolot ląduje w wodzie. Na dużych głębokościach ciśnienie mogłoby zniszczyć mniej wytrzymałe materiały, zamieniając skrzynkę w coś przypominającego zgniecioną puszkę.
Każda czarna skrzynka jest wyposażona w nadajnik radiowy, który umożliwia jej lokalizację pod wodą. Standardowo składa się z dwóch głównych rejestratorów: jeden zapisuje kluczowe parametry lotu, a drugi rejestruje rozmowy załogi, zarówno te prowadzone z wieżą kontrolną, jak i wewnątrz kokpitu. Konstrukcja czarnej skrzynki gwarantuje, że zapisane w niej dane są chronione przed ingerencją z zewnątrz. Żaden członek załogi nie może jej wyłączyć ani zmodyfikować zapisanych informacji, co zapewnia niezmienność i wiarygodność danych, kluczowych dla analizy przebiegu lotu.
W przypadku FDR, dane są zbierane przez sensory rozmieszczone w różnych częściach samolotu i przesyłane do rejestratora. CVR natomiast nagrywa dźwięki z kokpitu za pomocą mikrofonów umieszczonych w strategicznych miejscach. Oba rejestratory są zasilane przez niezależne źródła energii, co zapewnia ciągłość zapisu nawet w przypadku awarii głównego systemu zasilania.
Dlaczego czarna skrzynka jest tak ważna?
Czarna skrzynka odgrywa kluczową rolę w dochodzeniach po katastrofach lotniczych. Dzięki niej eksperci mogą dokładnie przeanalizować przebieg zdarzeń poprzedzających wypadek, co pozwala na zidentyfikowanie przyczyn katastrofy.
Analiza danych z czarnej skrzynki może ujawnić problemy techniczne, błędy pilotów, niewłaściwe procedury operacyjne czy też kwestie związane z kontrolą ruchu lotniczego. Wnioski wyciągnięte z tych analiz są następnie wykorzystywane do wprowadzenia zmian mających na celu poprawę bezpieczeństwa lotniczego na całym świecie. Trwają pracę nad tym, aby transmisja danych lotu odbywała się czasie rzeczywistym. Dzięki temu centra monitoringu mogły lepiej analizować dany lot, zwłaszcza w przypadku katastrofy.
***
Co myślisz o pracy redakcji Geekweeka? Oceń nas! Twoje zdanie ma dla nas znaczenie.
***
Bądź na bieżąco i zostań jednym z 90 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!
