UNESCO wpisało polską Krainę Wygasłych Wulkanów na ważną listę
W środę 27 marca UNESCO wpisało na listę Światowych Geoparków położoną w Sudetach Zachodnich Krainę Wygasłych Wulkanów. Jest trzecim wyróżnionym polskim geoparkiem.
UNESCO wyznacza 18 nowych geoparków
Zarząd UNESCO zatwierdził dodanie 18 obiektów do Światowej sieci Geoparków UNESCO. Daje to łączną liczbę geoparków do 213 w 48 krajach. Nowe geoparki zlokalizowane są w Brazylii, Chinach, Chorwacji, Danii, Finlandii, Francji, Grecji, Węgrzech, Polsce, Portugalii i Hiszpanii. Istnieje dodatkowy nowy transgraniczny geopark obejmujący Belgię i Królestwo Niderlandów.
Oznaczenie Światowego Geoparku UNESCO powstało w 2015 roku. Uznaje ono dziedzictwo geologiczne o znaczeniu międzynarodowym.
Geoparki służą społecznościom lokalnym, łącząc ochronę ich znaczącego dziedzictwa geologicznego z działaniami informacyjnymi i zrównoważonym podejściem do rozwoju.
Kraina Wygasłych Wulkanów na liście Światowych Geoparków UNESCO
Położony w malowniczym południowo-zachodnim regionie Światowy Geopark UNESCO Kraina Wygasłych Wulkanów obejmuje Góry Kaczawskie i okoliczne pogórza. W geoparku znajdują się charakterystyczne pozostałości wulkanów paleozoiku i kenozoiku oraz wylewy lawy, głównie z oligocenu i miocenu (ok. 35-15 mln lat temu), z imponującymi przykładami spoinowania kolumnowego. Najbardziej rozpoznawalnym zabytkiem okolicy jest góra Ostrzyca ze stożkowym bazaltowym nekiem (określenie wzniesienia o zbudowanego z twardej, odpornej na erozję lawy zakrzepłej w kominie wulkanicznym).
Historia tego regionu jest ściśle związana z zasobami mineralnymi, a także bogatą tradycją poszukiwania złota i miedzi. Dawne kamieniołomy są niczym okno na geologiczną i kulturową przeszłość tego obszaru. Jednym z ważniejszych miejsc, jak wskazuje UNESCO, jest dawny kamieniołom bazaltu Wilcza Góra. Zrekultywowany do celów naukowych i edukacyjnych stanowi świadectwo ochrony i innowacji inspirowanej przez społeczność.
To trzeci wyróżniony geopark w Polsce
Pierwszym dodanym na listę polskim geoparkiem był transgraniczny Łuk Mużakowa, który rozciąga się (w kształcie łuku, stąd nazwa) pomiędzy Niemcami i Polską, a dokładniej Brandenburgią, Saksonią i województwem lubuskim. Celem parku jest ochrona polskiej części, unikalna w skali światowej spiętrzonej moreny czołowej, ukształtowanej przez lądolód. Powstałe dzięki niemu formy terenu są doskonale widoczne na zdjęciach lotniczych i satelitarnych.
Geopark Świętokrzyski o powierzchni ponad 500 km2 jest położony w zachodniej części Gór Świętokrzyskich na terenie 5 gmin. Wpisany został na listę w 2021 roku. Formacje geologiczne i formy tektoniczne współistnieją z florą, której znaczną część stanowią lasy grądowe oraz roślinność kserotermiczna z wieloma gatunkami chronionymi. Geopark Świętokrzyski jest również ciekawą ilustracją współistnienia człowieka i przyrody - na jego obszarze zachowało się wiele pozostałości po działalności górniczej i wydobywczej, które stanowią element dziedzictwa kulturowego.
Źródła: unesco.org, unesco.pl, lipinki.zielonagora.lasy.gov.pl
