Dlaczego na Ziemi co 36 milionów lat ma miejsce eksplozja życia?
Jak ujawniły ostatnie badania, nowe morskie gatunki pojawiają się falami co 36 milionów lat. Za taki stan rzeczy odpowiadają ruchy tektoniczne i zmiany poziomu morza. Co jeszcze odkryli naukowcy?
Skorupa ziemska składa się z płyt tektonicznych, które są w stałym i powolnym ruchu. Ulegają one "recyklingowi", w strefach subdukcji, jedna płyta wchodzi pod drugą, by we wnętrzu Ziemi ulec stopieniu, z kolei w strefach spreadingu płyty tektoniczne oddalają się od siebie, co prowadzi do rozrastania się dna oceanicznego. Oba mechanizmy mogą skutkować wahaniami poziomu morza na przestrzeni milionów lat.
Naukowcy wskazują, że różnorodność biologiczna w ciągu dziesiątek milionów lat jest "poprzecinana" wymieraniem i pojawianiem się nowych gatunków istot żywych. Do tej pory nie było wiadomo, czy zmiany te były "unikalne same w sobie", czy też były napędzane przez zewnętrzne mechanizmy.
W trakcie szczegółowych analiz specjaliści przebadali próbki geologiczne z ostatnich 250 mln lat. Wyniki połączyli z symulacjami obliczeniowymi i modelowaniem, wykorzystując specjalne oprogramowanie do wizualizacji tektonicznej.
Nowe analizy ujawniły powiązanie między cyklem ruchów tektonicznych i cyklem zmian różnorodności życia - oba mają miejsce co 36 mln lat. Naukowcy z Sorbony zauważyli, że tego typu wydarzenia zakłócają co najmniej kilka globalnych ekosystemów. Powoduje to powstawanie nowych nisz ekologicznych i w konsekwencji pojawienie się nowych gatunków.
Jeśli chodzi o tektonikę, 36-milionowy cykl oznacza zmiany między szybszym i wolniejszym rozprzestrzenianiem się dna morskiego, co prowadzi do cyklicznych zmian głębokości w basenach oceanicznych i tektonicznego przenoszenia wody w głąb Ziemi. To z kolei doprowadziło do wahań w zalewaniu i wysychaniu kontynentów, z okresami rozległych płytkich mórz sprzyjających różnorodności biologicznej
Müller dodaje także: - Badania te podważają wcześniejsze poglądy na temat tego, dlaczego gatunki zmieniały się przez długi czas. Cykle trwają 36 milionów lat z powodu regularnych wzorców, w jaki płyty tektoniczne są poddawane recyklingowi w płaszczu ziemskim.
Ponadto w trakcie badań naukowcy odkryli inny cykl zmian różnorodności biologicznej, który trwa 62 mln lat. Specjaliści sugerują, że może być to powiązane ze zmianami poziomu dwutlenku węgla. Jednocześnie podkreślają, że zagadnienie to musi zostać dokładniej przeanalizowane w kolejnych badaniach. Wyniki analiz zostały opublikowane w czasopiśmie naukowym Proceedings of the National Academy of Sciences.