Muzea otwierają się na jedną noc i pokazują wszystko, co najlepsze

Noc Muzeów to impreza kulturalna, którą w Polsce zapoczątkowało Muzeum Narodowe w Poznaniu w 2003 roku. Pomysł narodził się z kolei w Berlinie w 1997. Tego dnia, a raczej tej nocy, muzea otwierają się dla zwiedzających, którzy za darmo mogą zwiedzić najciekawsze wystawy i na własne oczy zobaczyć eksponaty, które nierzadko są pokazywane szerszej publice zaledwie kilka razy w roku.

W 2023 roku Noc Muzeów w Polsce przypada na weekend, jednak wiele placówek otworzy swoje podwoje już w piątek wieczorem, 12 maja. Najwięcej wydarzeń jest zaplanowanych na noc z soboty (13.05) na niedzielę. Jeśli interesuje nas konkretne muzeum, warto zajrzeć na jego stronę — część miast (np. Wrocław i Poznań) wyznaczyły Noc Muzeów 2023 tydzień później, 20 maja.

Przy okazji specjalnie na Noc Muzeów wiele miejsc planuje dodatkowe wystawy i atrakcje. Od wielu lat do akcji włączają się też inne instytucje — archiwa, biblioteki, uczelnie i szkoły, a nawet jednostki straży pożarnej. Impreza jest ściśle związana z Międzynarodowym Dniem Muzeów, który przypada na 18 maja.

Każdego roku ilość instytucji biorących udział w Nocy Muzeów rośnie. W tym roku na pewno będzie to ponad 1000 miejsc w całym kraju. Praktycznie w każdej miejscowości będzie można za darmo zobaczyć unikalne eksponaty, a często także posłuchać wykładów i obejrzeć pokazy przygotowywane specjalnie na Noc Muzeów 2023.

Od Muzeum Wsi Lubelskiej po Schron Przeciwatomowy Huty Warszawa, nie ma szans, żeby ktoś nie znalazł czegoś dla siebie. Poniżej prezentujemy listę 7 miejsc, które powinny zainteresować wszystkich, którzy cenią naukę i nowe technologie.

O tym jak poważnie placówki traktują to wydarzenie, świadczy program przygotowany przez muzeum przy ulicy Żelaznej 51/53 w Warszawie, w starej Fabryce Norblina. Impreza rozpocznie się o 18. Na kolejne godziny zaplanowano wykład profesora Wiesława Kuźmicza, jednego z pionierów polskiej mikroelektroniki, przez ponad 50 lat związanego z Politechniką Warszawską. Wykład poświęcony początkom kodowania na komputerach Apple poprowadzi założyciel i kustosz muzeum, pan Jacek Łupina. 

Co można będzie zobaczyć na wystawie stałej? Chociażby pierwszego Macintosha, którego nielegalnie przemycono do kraju w 1984 roku.

Fani nauki, technologii i astronomii z pewnością chętnie wybiorą się do "Kopernika", tutaj Noc Muzeów rozpocznie się 13 maja i potrwa od 20 do 1:30. W tym roku gwiazdą imprezy będzie Robot Kopernik, dla którego będzie to pierwsze takie wydarzenie. To robot o rysach słynnego prawnika, ekonomisty i astronoma z Torunia. Specjalnie na Noc Muzeów Kopernik stworzył pierwszy na świecie zespół jazzowy z humanoidem w składzie.

Centrum Nauki Kopernik przygotowało też szereg innych atrakcji, od daktyloskopii i oglądania odcisków palców w ogromnych przybliżeniach, przez programowanie własnego robota pokonującego przeszkody, po Teatr Wysokich Napięć z generatorem Van de Graffa, od którego włosy stają dęba. Oczywiście otwarte będzie też Planetarium, na którym będzie można podziwiać aktualną projekcję nocnego nieba bez ani odrobiny zanieczyszczeń świetlnych. 

Trzeba pamiętać o konieczności rezerwacji. Zapisy na wystawy trwają od 9 maja, do planetarium od 8:00 następnego dnia.

Kolejna atrakcja dla fanów techniki, a szczególnie jej wybuchowej odsłony znajduje się w Bydgoszczy. Mowa o muzeum w starych budynkach hitlerowskiej fabryki nitrogliceryny DAG Fabrik Bromberg. W trakcie wojny zakłady budowało ponad 40 tysięcy pracowników przymusowych i jeńców wojennych, a sam kompleks liczył ponad 1000 budynków! 

Obecnie do zwiedzania przeznaczonych jest 7 konstrukcji i łączących je betonowych tuneli, jednak tyle wystarczy, żeby pojąć ogrom całego projektu. Specjalnie na Noc Muzeów Exploseum otworzy do zwiedzania niedostępną w inne dni roku strefę magazynową, gdzie przewodnicy opowiedzą o szczegółach produkcji nitrogliceryny, panicznej ucieczce Niemców i grabieży Armii Czerwonej, która zaraz po wkroczeniu na tereny zakładu zapakowała na pociągi wszystkie elementy, które tylko dało się wymontować, nie zapominając nawet o wyposażeniu toalet.

Kompleks będzie otwarty 13 maja od 16 do 22, obowiązują wcześniejsze zapisy. Za darmo będzie dostępna strzelnica statyczna ASG. Symboliczna opłata w wysokości 2 zł będzie pobierana przy zwiedzaniu trasy, pełen zestaw atrakcji przewidzianych na Noc Muzeów w podbydgoskich zakładach to 7 zł.

Tydzień później, 20 maja, cztery 10-osobowe grupy będą miały okazję zobaczyć na własne oczy zwykle niedostępną szerszej publice wystawę w Muzeum Medycyny Sądowej we Wrocławiu. To zdecydowanie atrakcja tylko dla pełnoletnich, tak stanowi zresztą regulamin wydarzenia. Co zobaczymy za szybami szklanych gablot w budynku Uniwersytetu Medycznego?

Na przykład preparaty ludzkich tkanek obrazujące różne obrażenia ciała, efekty zatrucia, zmiany pośmiertne, a także autentyczne narzędzia zbrodni. Zobaczymy wycinki skóry z tatuażami ofiar i przestępców, a także tak niecodzienne eksponaty jak... zakonserwowana w torfie głowa mieszkańca Krakowa skazanego na śmierć ponad 200 lat temu. To największa kolekcja tego rodzaju w Polsce.

W Częstochowie wieczorem 13 maja, wszyscy chętni będą mieli okazję zwiedzić tunele pod parkiem Staszica, gdzie znajduje się muzeum historii wydobycia żelaza na okolicznych ziemiach. To w istocie kawał historii, bo pierwsze zapiski o kopalniach metalu na tym terenie znajdziemy w przywilejach księcia Władysława z 1377 roku. Prawie 600 lat później, w latach 60. XX wieku pod częstochowską ziemią pracowało ponad 10 tysięcy osób. Ledwie 20 lat później, w 1982, wygaszano już ostatnią kopalnię żelaza na tych terenach.

Dzisiaj w centrum Częstochowy możemy podziwiać oryginalny sprzęt i całe fragmenty urobku przeniesione z tuneli kopalni "Szczekaczka" oddalonej o niecałe 10 kilometrów. Oprócz oglądania zabytkowych maszyn wydobywczych, kawałków rudy i ilustracji poszczególnych procesów jej przetwarzania zwiedzający będą też mogli wysłuchać wykładu doktora Łukasza Pabicha.

Jak co roku swoje podwoje otworzy też Muzeum Lotnictwa w Krakowie. Tutaj Noc Muzeów zaplanowano na piątek, 19 maja, od 18:00 do północy. Oprócz standardowych ekspozycji z wystawy stałej zobaczymy też szereg atrakcji i nowych eksponatów, które zadebiutują specjalnie na tę okazję. 

Po raz pierwszy zwiedzający zobaczą np. samolot myśliwsko-bombowy McDonnell Douglas F-4E Phantom II, legendarną maszynę z czasów zimnej wojny. Wszyscy, którzy wybiorą się do muzeum będą mieli też okazję obejrzeć pełnowymiarowy model polskiej rakiety suborbitalnej PERUN firmy SpaceForest. Oprócz tego zobaczymy też wszystkie eksponaty dotychczasowej wystawy, m.in. samoloty z obu wojen światowych, ale także helikopter papieski Mi-8, który służył za transport podczas pielgrzymek Jana Pawła II do Polski.

W Noc Muzeów od zwiedzających będzie pobierana niewielka opłata w wysokości 5 zł.

Jedyne w Polsce centrum wiedzy o wodzie znajduje się w dawnych Zakładach Produkcji Wody "Na Grobli", przy ulicy, która obecnie nosi taką samą nazwę. Bezpłatne bilety będzie można rezerwować już 16 maja, a Noc Muzeów w Hydropolis jest zaplanowana na 20 maja od godziny 20:00.

Podczas zwiedzania będzie można podziwiać drukarkę wodną o długości prawie 50 metrów czy pełnowymiarową replikę batyskafu Trieste, który jako pierwszy dotknął dna Rowu Mariańskiego. Wystawa jest pełna ciekawostek o każdym aspekcie wody, od jej zawartości i funkcji w ciele człowieka po historię pojawienia się wody we Wszechświecie i w procesie formowania naszego Układu Słonecznego. 

To także okazja, aby poznać "od kuchni" proces dostarczania czystej wody do kranów w naszych domach.

Czytaj również:

Sztuczna inteligencja stworzyła graficzne koncepcje dla Muzeum Przyszłości

Słynny modernistyczny hotel zmieni się w muzeum architektury

Kanion w środku miasta? To nowy oddział słynnego amerykańskiego muzeum

Zobacz także: