Na powierzchnię jednego z księżyców Jowisza może wypływać woda?
Krążący wokół Jowisza księżyc Europa, ze swoją popękaną lodową powierzchnią oraz hipotetycznym oceanem, jest jednym z ciekawszych obiektów znajdujących się w naszym Układzie Słonecznym. Kształt potencjalnej, przyszłej misji eksploracyjnej zmienić może fakt, iż słona woda spod lodowej skorupy może wypływać na powierzchnię.
Rezultaty najnowszych badań, przeprowadzonych przez Mike’a Browna, astronoma z California Institute of Technology oraz Kevina Handa z Jet Propulsion Laboratory, wskazują w rzeczowy sposób na możliwość przedostania się słonej wody spod skorupy Europy na powierzchnię. Oznacza to, że potencjalna misja z celem pobrania próbek wody z oceanu byłaby uproszczona do procesu pobrania materiału z powierzchni.
Z naukowego punktu widzenia sytuacja taka wskazywałaby na bardziej bogate w sensie chemicznym środowisko podpowierzchniowego oceanu. Badacze wskazują na możliwość dwustronnej wymiany substancji pomiędzy oceanem a powierzchnią. Obecnie uważa się, że głęboki na przynajmniej kilkadziesiąt kilometrów, znajdujący się pod cienką warstwą lodu ocean, występuje na całym księżycu.
Od czasów misji Voyager i Galileo naukowcy spekulowali nt. potencjalnych związków znajdujących się na powierzchni Europy, jednak będący na wyposażeniu sondy Galileo spektrometr podczerwieni nie był w stanie dostarczyć odpowiednich danych. Sytuacja zmieniła się w momencie możliwości skorzystania z wyposażonego w 10-metrowe zwierciadło Teleskopu Keck II oraz sprzężonego z nim spektrometru OSIRIS.
Po zebraniu danych, dostarczonych przez Keck II, badacze wykryli na powierzchni Europy minerał nazywany epsomitem, który pod względem chemicznym jest uwodnionym siarczanem magnezu. Brown i Hand przypuszczają, że siarczan magnezu powstał w wyniku połączenia napromieniowanej siarki, pochodzącej z Io (krążący najbliższej Jowisza ganimedesowy księżyc) , oraz chlorku magnezu, który pochodzi z oceanu spod powierzchni Europy.
Badacze przypuszczają także, iż na powierzchni Europy mogą znajdować się inne chlorki (sodu i potasu), jednak w przeciwieństwie do chlorku magnezu ich spektrum nie jest dobrze widoczne. W związku z powyższym podejrzewa się, że skład oceanu Europy może przypominać słone środowisko ziemskich oceanów.
Europa traktowana jest jako jedno z priorytetowych miejsc w poszukiwaniach życia poza Ziemią właśnie z uwagi na obecność pod jej powierzchnią wody. Najbliższą misją, która zbada bliżej księżyce Jowisza będzie europejska JUICE (Jupiter Icy Moon Explorer), przygotowywana do startu w 2022 roku. Na pokładzie tej sondy umieszczony zostanie instrument, którego elementy zbudowane zostaną w Polsce.
Źródło informacji (NASA)
Maciej Mickiewicz