W poszukiwaniu cząstki X17
W ciągu ostatnich dwóch lat fizycy zaobserwowali dwukrotne pojawienie się tajemniczej cząstki nazwanej X17, która wskazuje na istnienie piątej siły natury. W CERN już jej szukano w ramach eksperymentu NA64, a wkrótce rozpoczną się nowe badania.
W eksperymencie NA64 naukowcy strzelają wiązkami dziesiątek miliardów elektronów w ustalony cel. Zderzenie elektronów z atomami powoduje powstawanie cząstek, których wcześniej nie widzieliśmy. Niestety, do tej pory w NA64 nie wykryto żadnego śladu X17. Duży progres w poszukiwaniu tej nieuchwytnej siły mają fizycy z węgierskiego Instytutu Atomki.
- Anomalie Instytutu Atomki mogą być spowodowane efektem eksperymentalnym, fizyką jądrową lub czymś zupełnie nowym, takim jak nieznana cząstka. Aby przetestować tę hipotezę, że są one spowodowane przez nową cząstkę, kluczowa jest szczegółowa analiza teoretyczna zgodności między berylem-8 i helem-4 - powiedział Siergiej Gninenko, rzecznik eksperymentu NA64 w CERN.
Mimo iż wielu uczonych uważa, że istnienie cząstki X17 jest mało prawdopodobne, niektórzy cały czas jej poszukują. Cząstka może być niewykrywalna w obecnym krajobrazie cząstek elementarnych, więc jeżeli istnieje, nie może oddziaływać poprzez cztery ustalone siły natury: grawitację, elektromagnetyzm, silne i słabe siły jądrowe.
- Do 2023 r. eksperyment LHCb powinien być w stanie dokonać ostatecznego pomiaru w celu potwierdzenia lub odrzucenia interpretacji anomalii Atomki wynikających z nowej fundamentalnej siły. W międzyczasie eksperymenty takie jak NA64 mogą wyłapywać nowe właściwości cząstek hipotetycznych, a każda z nich niesie możliwość kolejnego odkrycia - powiedział Jesse Thaler, fizyk teoretyczny z MIT.
Jeżeli istnienie cząstki X17 zostanie potwierdzone, całkowicie zmieni znaną nam fizykę. Być może umożliwi także lepsze zrozumienie tzw. ciemnych fotonów i ciemnej materii.
