Zaobserwowano kwazicząstkę podobną do pioruna kulistego
Międzynarodowy zespół naukowców zaobserwował osobliwą kwazicząstkę zwaną skyrmionem. Jej istnienie zasugerowano 40 lat temu.
Skyrmion został zaobserwowany w rzadkim i zimnym gazie kwantowym. Powstała kwazicząstka jest podobna do rzadkiego pioruna kulistego, który składa się ze splątanych strumieni prądów elektrycznych zamkniętych w kuli plazmy.
- Schłodziliśmy gaz kwantowy do bardzo niskiej temperatury, gdzie wytworzył się kondensat Bosego-Einsteina. Wszystkie atomy w gazie znajdują się w stanie minimalnej energii. Gaz nie zachowuje się jak zwykły gaz, ale jak pojedynczy atom-gigant - powiedział prof. David Hall, jeden z autorów odkrycia.
Zjawisko pioruna kulistego wciąż pozostaje niewyjaśnione, ale nowe obserwacje mogą pomóc w rozwiązaniu zagadki. Namierzone skyrmiony mogą mieć także kilka ważnych zastosowań technicznych - chociażby przydać się do stabilizacji plazmy w reaktorach termojądrowych.
- To niezwykłe, że udało nam się stworzyć syntetyczny węzeł elektromagnetyczny, czyli kwantową kulę, zasadniczo z tylko dwoma wstecznymi prądami elektrycznymi. Możliwe, że takie zjawiska mogą powstawać przy normalnym uderzeniu pioruna - powiedział dr Mikko Mottonen z Uniwersytetu Aalto, jeden z autorów odkrycia.
Konieczne są dalsze badania, które zapewne rzucą nowe światło na pochodzenie piorunów kulistych i naturę plazmy.
