Media społecznościowe pozbywają się dowodów rosyjskich zbrodni wojennych

Nie bez przyczyny mówi się, że wojna w Ukrainie jest pierwszym konfliktem zbrojnym transmitowanym w mediach społecznościowych - na Facebooku czy Twitterze można znaleźć liczne dowody dokumentujące rosyjską agresję, które w przyszłości będzie można wykorzystać do osądzenia i ukarania winnych. Nowy raport BBC sugeruje jednak, że wiele cennych materiałów jest usuwanych bez archiwizacji, bo ze względu na swój drastyczny charakter naruszają regulaminy platform społecznościowych.

Szczególnie jeśli w grę wchodzi moderacja z wykorzystaniem sztucznej inteligencji, która jest coraz skuteczniejsza w oznaczaniu tego typu treści, ale jednocześnie wciąż brakuje jej "czynnika ludzkiego", umożliwiającego dostrzeżenie niuansów, w tym przypadków łamania praw człowieka. Platformy typu Facebook czy YouTube zapewniają wprawdzie, że robią wyjątki dla zapisów wojennych, jeśli leży to w interesie publicznym, ale BBC twierdzi, że jego nagranie dokumentujące ataki na ludność cywilną w Ukrainie było błyskawicznie usuwane.

A mowa o materiałach pokazujących m.in. spalone ciała w samochodach, które nagrywał dziennikarz Ihor Zakharenko, od początku wojny w Ukrainie dokumentujący rosyjskie ataki na ludność cywilną. Mężczyzna próbował umieścić je w mediach społecznościowych, żeby przeciwstawić się narracji Kremla, który przekonywał, że walczy tylko z żołnierzami, ale były one błyskawicznie usuwane z Facebooka czy Instagrama.

Dziennikarze spróbowali ponownie, wykorzystując fikcyjne konta i efekt był podobny - Instagram usunął trzy z czterech filmów w ciągu minuty, a YouTube początkowo nałożył ograniczenia wiekowe na filmy, ale 10 minut później usunął wszystkie. Co więcej, wniosek o przywrócenie filmów argumentowany tym, że zawierają one dowody zbrodni wojennych, został odrzucony.

Łatwo się domyślić, dlaczego opracowali i wyszkolili swoje maszyny tak, aby w momencie, gdy zobaczą coś, co wygląda na trudne lub traumatyczne, zdejmowały to z usługi (...) Myślę, że kolejnym pytaniem jest to, w jaki sposób rozwijać maszynerię, czy to ludzką, czy sztuczną inteligencję, aby podejmowała bardziej rozsądne decyzje

---

Rusbridger, teraz zasiadający w Radzie Nadzorczej Meta, podkreśla też, że branża była dotąd "nadmiernie ostrożna" w swoich moderacjach, więc platformy społecznościowe starają się teraz balansować gdzieś pomiędzy "dawaniem świadectwa" i ochroną użytkowników przed szkodliwymi treściami.

A że ustawodawcy nie zadbali o podstawę prawną zobowiązującą gigantów do przechowywania usuwanych materiałów, to tracimy wiele cennych dowodów rosyjskiej agresji, które są dostępnym dla wszystkich świadectwem bestialstwa Kremla i które można byłoby później wykorzystać do postawienia zarzutów. Organizacje zajmujące się prawami człowieka apelują o powstrzymanie tego procesu utraty informacji, ale na razie bezskutecznie, bo jak twierdzi np. YouTube, chociaż ma wyjątki dotyczące treści graficznych w interesie publicznym, to nie jest archiwum:

Organizacje praw człowieka; aktywiści, obrońcy praw człowieka, badacze, dziennikarze obywatelscy i inne osoby dokumentujące łamanie praw człowieka (lub inne potencjalne przestępstwa) powinny przestrzegać najlepszych praktyk w zakresie zabezpieczania i ochrony swoich treści.

---