Wyciszyłeś mikrofon? Nie szkodzi! I tak cię słyszą

Badacze z University of Wisconsin-Madison wpadli na ten trop w dość niecodzienny sposób. Brat jednego z inżynierów zauważył, że podczas spotkania online dioda mikrofonu nadal się świeci, mimo że wcisnął przycisk wyciszenia. Postanowił zapytać o to brata, który jest wykładowcą na wydziale inżynierii elektronicznej i komputerowej, zajmuje się prywatnością.

Gdy Kassem Fawaz zaczął zgłębiać problem, okazało się, że to nie jest odosobniony przypadek. Jego zespół przetestował wiele aplikacji do wideokonferencji działających w telefonach z iOSem, Androidem oraz komputerach z Windowsami i na Macach. Funkcja "wycisz mikrofon" najczęściej wcale go nie wyłącza.

Mikrofon nadal zbiera dźwięki, tyle, że program nie przesyła ich na trwające spotkanie. Dźwięki nadal są jednak rejestrowane i przesyłane są na serwery.

Większość ankietowanych przez badaczy nie wiedziała, że przycisk "wycisz" nie oznacza wcale wyłączenia mikrofonu. Zgodziła się też, że wyciszenie mikrofonu powinno oznaczać, że nie rejestruje dźwięków.

Badacze postanowili sprawdzić też, czy z dźwięków zbieranych przez mikrofon można odgadnąć, co robi użytkownik. Wykorzystali nagrania sześciu czynności, w tym jedzenia, pisania na klawiaturze oraz sprzątania. Okazało się, że stwierdzenie co robimy przy wyciszonym mikrofonie (który nadal zbiera dźwięki) udaje się w 82 proc. przypadków.

Różne czynności różnią się charakterystyką dźwięków, więc można je odróżnić automatycznie, bez odsłuchiwania przez człowieka. Badacze nie dowiedzieli się, czy takie dane są wykorzystywane przez producentów oprogramowania.

Wyłączenie mikrofonu jest możliwe, ale... niewiele urządzeń ma taki fizyczny przycisk (zdarza się w niektórych modelach laptopów). Jeśli przycisku nie ma, wyłączenie mikrofonu jest możliwe z poziomu ustawień systemu operacyjnego. Wymaga to więcej zachodu, więc niewiele osób tak robi.

Innym rozwiązaniem jest korzystanie z mikrofonów podłączanych do telefonu i komputera i odłączanie ich z gniazda (lub korzystanie z takich, które mają fizyczny włącznik). Oczywiście to wszystko ma sens, jeśli dbamy o prywatność.