Wykryje niewidzialny ślad. VaporID na granicy jest lepszy niż nos psa
Funkcjonariusze amerykańskich służb granicznych mogą już wkrótce zyskać nowego elektronicznego sojusznika w walce z przemytem. Mowa o VaporID, czyli przenośnym detektorze, który wykrywa nawet śladowe ilości zakazanych substancji z precyzją, której mogą pozazdrościć najlepiej wyszkolone psy.

A mowa o urządzeniu wielkości mikrofalówki i wadze ok. 18 kg, które zostało opracowane przez Pacific Northwest National Laboratory (PNNL), działające przy amerykańskim Departamencie Energii (jego komercjalizacją zajmuje się kalifornijska firma BaySpec). Co najważniejsze, VaporID może wykrywać obecność fentanylu już przy stężeniu 6 części na bilion - to niemal niewyobrażalny poziom precyzji, jakby znaleźć monetę w stosie sięgającym 17 milionów razy wyżej niż Mount Everest.
VaporID po udanych testach w terenie
Warto podkreślić, że w odróżnieniu od obecnych metod, które wymagają fizycznego pobierania próbek (np. przez przecieranie powierzchni), VaporID analizuje powietrze w czasie rzeczywistym, wychwytując "niewidzialny ślad" cząsteczek narkotyków lub materiałów wybuchowych. Podczas zeszłorocznych testów terenowych na przejściu granicznym w Nogales (Arizona), urządzenie wykryło w ciągu kilku sekund śladowe ilości fentanylu, a także metamfetaminy, MDMA, kokainy i ketaminy w warunkach typowych dla amerykańskiej służby celnej.
Sekret skuteczności VaporID tkwi m.in. w atmosferycznej tubie przepływowej, opracowanej przez chemika Roberta Ewinga i jego zespół. Pozwala ona na wydłużenie czasu, w którym rzadkie cząsteczki mogą związać się z jonami, zanim trafią do spektrometru mas, który stanowi serce urządzenia. To właśnie te jony działają jak bramkarze, wpuszczając tylko interesujące cząsteczki.
Psy kontra technologia?
Obecnie wykrywanie fentanylu i innych substancji odbywa się głównie za pomocą testów kontaktowych lub z udziałem wyszkolonych psów. VaporID oferuje szybszą, bezkontaktową i bardziej precyzyjną alternatywę. Nie oznacza to jednak końca dla psów służbowych, które wciąż pozostają niezastąpione w niektórych sytuacjach operacyjnych.
PNNL współpracuje z BaySpec od dwóch lat, przygotowując urządzenie do wdrożenia w realnych warunkach. Komercyjna wersja detektora, zdolna do wykrywania zarówno narkotyków, jak i materiałów wybuchowych, ma trafić na rynek jeszcze w tym roku.
VaporID ma być wykorzystywany nie tylko na przejściach granicznych, ale również w kontrolach bagażu, przesyłek pocztowych, a nawet osób, czyli wszędzie tam, gdzie liczy się szybkość, precyzja i bezpieczeństwo. Technologia ta jest efektem ponad dekady badań nad detekcją oparów, finansowanych m.in. przez amerykańską agencję Defense Threat Reduction Agency.