Zmuszanie pracowników do włączania kamery podczas pracy zdalnej... narusza prawa człowieka

Przez pandemię koronawirusa praca zdalna stała się dla wielu osób codziennością i choć ma swoje zalety, zarówno dla pracowników, jak i pracodawców, to szybko ujawniły się też wynikające z niej niedogodności. A jedną z nich jest problematyczna kwestia nadzoru, tj. pracodawcy często wymagają od pracowników korzystania z kamerek internetowych, dzięki czemu mogą monitorować ich pracę, podczas gdy pracownicy chcieliby cieszyć się prywatnością i zaufaniem pracodawców w tym temacie.

Ta stała się kością niezgody między amerykańską firmą Chetu Inc., zajmującą się rozwojem oprogramowania a jej holenderskim pracownikiem. Pracodawca wymagał, by pracownik przez 9 godzin dziennie korzystał z oprogramowania do udostępniania pulpitu i włączonej kamery - ten nie był z tego powodu zadowolony i odmówił, wysyłając do pracodawcy następującą wiadomość:

Poskutkowało to zwolnieniem z powodu, jak możemy przeczytać w dokumentach udostępnionych przez holenderski sąd, "odmowy wykonywania obowiązków" i "niesubordynacji". I gdyby chodziło o amerykańskiego pracownika, to pracodawca nie miałby żadnego problemu, bo według obowiązującego w USA prawa może dowolnie zwolnić każdego pracownika i to bez ostrzeżenia, o ile powód nie jest nielegalny (rasa, płeć, wyznanie itd.).

Tyle że w Holandii prawo wygląda nieco inaczej i pokrzywdzony pracownik postanowił szukać sprawiedliwości w sądzie pracy, który w odróżnieniu od Chetu Inc., uznał jego argumenty za jak najbardziej zasadne. Zdaniem sędziego "nakaz, aby kamera była włączona, jest sprzeczny z poszanowaniem prywatności pracowników" i niedozwolony w Holandii, a w uzasadnieniu wyroku idzie jeszcze o krok dalej, sugerując, że takie żądania monitoringu są w gruncie rzeczy naruszeniem praw człowieka, bo prawo do prywatności jest jednym z nich. 

W związku z tym zobowiązał pracodawcę do pokrycia kosztów sądowych, wypłaty zaległego wynagrodzenia (łącznie z urlopami), usunięcia z umowy zapisu o zakazie konkurencji oraz wypłaty odszkodowania w wysokości 50 000 EUR. Warto tu pamiętać, że w Polsce sytuacja wygląda podobnie, tzn. pracodawca może kontrolować pracę zdalną, ale nie może ona przybierać formy monitoringu wizyjnego, za który można uznać włączoną kamerę, bo ten może być stosowany wyłącznie nad terenem zakładu pracy lub wokół tego terenu.