Anatomia jedzenia - jak powstaje żywność?

Gumy balonowe, lizaki, piwo, solone orzeszki, jogurty z żywymi kulturami bakterii, makarony, rożki lodowe, pralinki, zupki w puszkach, soki w kartonach. Produkty spożywcze, które kupujemy na co dzień, by potem pałaszować je ze smakiem, nie zawsze licząc przy tym kalorie. Rzadko kiedy zastanawiamy się, w jaki sposób te wszystkie rzeczy powstają. Dzięki kanałowi Discovery Science i programowi "Fabryki smaku", dowiemy się, jak wygląda proces produkcyjny i jaka jest historia najbardziej popularnych i lubianych przez konsumentów produktów spożywczych. Poniżej przygotowaliśmy mały - nomen omen - przedsmak tego, co czeka na widzów tej fascynującej serii.

Przerób trafia następnie na wielkie sito wibracyjne, gdzie dzielony jest na kilka grup rozmiarowych. Np. najmniejsze nasiona wykorzystywane są przez cukierników czy piekarzy. Potem nadchodzi kolejny etap oczyszczania. Pędzący taśmociąg wyrzuca "orzechowy urobek" w górę, aby sterowana komputerowo kamera mogła wykryć pozostałe kawałki skorup i zdmuchnąć je silnym strumieniem powietrza. To, co przeoczyła maszyna, ma szansę jeszcze wyłapać kontroler, który usuwa ręcznie nie tylko łupiny, ale także nasiona wyglądające na zgniłe. Ostatni etap oczyszczania dokonuje się w komorach próżniowych, gdzie odsysane są najdrobniejsze zdrewniałe cząstki. I to właściwie już koniec procesu - teraz orzechy czeka ostatnia prosta do pakowni, a stamtąd transport do hurtowni oraz sklepów.

Z kolei jeśli będą zbyt wilgotne, to spleśnieją podczas składowania. Kolejnym krokiem jest ich kilkufazowe oczyszczanie. Początkowo przesiewane są na sitach, a potem na stole grawitacyjnym, co pozwala odrzucić ziarna zbyt lekkie bądź zbyt ciężkie. Podobnie jak w przypadku orzechów, trafiają potem one do maszyny sortującej wyposażonej w kamery, które wykrywają odbiegające od normy ziarna, dzięki czemu można zdmuchnąć z taśmociągu te "czarne owce". Następnym punktem procesu jest testowanie. 250-gramowe próbki ziarna z danej partii wrzuca się do przykrywanego pokrywką zbiornika z odrobiną oleju, w którym panuje temperatura 230 stopni Celsjusza. Aby zdać egzamin, popcorn musi zwiększyć swoją pierwotną objętość 44 razy. Finałowym aktem jest porcjowanie i próżniowe pakowanie ziaren.

Co do samego jogurtu, to do jego produkcji potrzebne są mleko i śmietana w proszku. Chociaż te z niską zawartością tłuszczu robi się z tzw. chudego mleka bez dodatku śmietany. Ale pozostańmy przy standardowych jogurtach. Mieszankę obu składników podgrzewa się do temperatury 80 stopni Celsjusza przez pół minuty w celu pasteryzacji. Ponieważ mleko i śmietana mają różne zawartości tłuszczu, nie wiążą się ze sobą. Dlatego następnym etapem jest homogenizacja.

W odpowiednich urządzeniach (homogenizatorach) rozdrabnia się duże cząsteczki tłuszczu, dzięki czemu mleko i śmietana mogą się równomiernie połączyć. Gdy to już nastąpi, całość przelewana jest do zbiorników fermentacyjnych i podgrzewana do 45 stopni Celsjusza. Do ich wnętrza wsypuje się żywe kultury bakterii. Proces fermentacji trwa od 6 do 20 godzin w zależności od rodzaju produktu. W jego trakcie bakterie wytwarzają aldehyd octowy, który nadaje jogurtowi specyficzny smak. Ostatnim etapem jest rozlewanie dżemu i jogurtu do plastikowych pojemników. Warto dodać przy tym, że powietrze, w którym pracują maszyny, jest stale kontrolowane i filtrowane. Wszystko po to, by ochronić produkt przed skażeniem. Smacznego.

̽ W artykule zobrazowano przykładowe procesy obróbki lub wytwarzania produktów spożywczych stosowane w wybranych kanadyjskich zakładach produkcyjnych. W zależności od kraju lub producenta procesy te mogą się one nieco różnić, jeśli chodzi o szczegóły.

26-odcinkowa seria "Fabryki smaku" to szansa, aby poczuć się niczym bohater filmu Tima Burtona, który wygrał bilet do fabryki czekolady Willy’ego Wonki. Z tym że każdy będzie miał szansę odwiedzić nie jeden, lecz ponad 100 zakładów produkcyjnych. Należących zarówno do takich gigantów rynkowych jak Danone czy PepsiCo, ale także będących małymi rodzinnymi biznesami, prowadzonymi nieprzerwanie od kilku pokoleń. Emisja w czwartki, o godz. 21.30 i 22.00, na kanale Discovery Science.