Deszcz meteorów 2023. Kiedy jest noc spadających gwiazd?

Meteorytem nazywamy pozostałość asteroidy, komety czy meteoroidu, czyli ciała niebieskiego, które na powierzchnię Ziemi dociera jako ciało stałe. Meteoryty dzieli się na achondryty, chondryty, syderolity oraz syderyty ze względu na ich skład.

W przypadku meteorów mówimy o świecącym śladzie, jaki zostawiają meteoroidy podczas poruszania się w atmosferze ziemskiej. Powstają z powodu par uwalnianych z powierzchni ciała niebieskiego, a także zjonizowanych i nagrzanych gazów atmosfery, które znajdują się wzdłuż trasy lotu meteoroidów.

Noc spadających gwiazd to potoczna nazwa dla wielu meteorów spadających jednocześnie.

Już na początku 2023 roku będzie można oglądać pierwsze spadające gwiazdy. Kwadrantydy to rój meteorów, który będzie aktywny od 1 do 7 stycznia. Najlepszym czasem na obserwację tego zjawiska, a równocześnie maksimum rozświetlających niebo meteorów, będzie godzina 4:00 w środę 4 stycznia. 

Kwadrantydy należą do gwiazdozbioru Wolarza, charakteryzują się średnią prędkością i wysoką aktywnością, są także widoczne w Polsce.

Na następną okazję do oglądania spadających gwiazd będzie trzeba czekać prawie cztery miesiące. Między 16 a 25 kwietnia na niebie pojawi się deszcz Lirydów. Maksimum roju meteorów będzie można zaobserwować w niedzielę 23 kwietnia o godzinie 3:00. Ten rój związany jest z kometą Thatchera i występuje w gwiazdozbiorze Lutni.

Prawie równocześnie na niebie pojawią się także Eta Akwarydy. Spadające gwiazdy pojawią się już 19 kwietnia i ich aktywność potrwa aż do 28 maja. Maksimum zaobserwujemy jednak dopiero 6 maja. Rój Eta Akwarydów występuje w gwiazdozbiorze Wodnika, a jego obiektem macierzystym jest kometa Halleya, czyli pierwsza zidentyfikowana kometa krótkookresowa.

Z kolei pod koniec czerwca będzie można obserwować Bootydy - meteory szybkie jak żadne inne.

Od 12 lipca do 19 sierpnia na niebie będzie można zauważyć niezwykły rój meteorów - Południowe delta Akwarydy, których maksimum przypadnie na 28 lipca. Podobnie jak w przypadku Eta Akwarydów, Południowe delta Akwarydy należą do gwiazdozbioru Wodnika. Charakteryzują się średnią prędkością, wysoką aktywnością oraz widocznością w Polsce.

W podobnym czasie na nieboskłonie pojawią się Perseidy. Oglądanie roju meteorów będzie możliwe od 17 lipca do 24 sierpnia. Maksimum aktywności roju Perseidów i kolejne noce spadających gwiazd przypadną na 12 i 13 sierpnia. Należący do gwiazdozbioru Perseusza rój Perseidów jest jednym z najlepiej widocznych deszczy meteorów. 

Jego zenitalna liczba godzinna (ZHR) wynosi 100, co oznacza, że właśnie tyle meteorów może zauważyć pojedynczy obserwator na bezchmurnym niebie w czasie 60-minutowej obserwacji.

Jesień będzie bardzo aktywnym czasem dla miłośników meteorów. Pierwszym rojem będą Drakonidy - między 6 a 10 października. 

Październikowa noc spadających gwiazd i maksimum aktywności przypadnie na 8 i 9 października. Drakonidy należą do gwiazdozbioru Smoka, a ich cechą charakterystyczną jest stosunkowo niska prędkość w atmosferze. Gwiazdy spadają z prędkością jedynie 20 km/h.

W październiku będzie można obserwować także drugi deszcz meteorów. To Orionidy. Ich widoczność będzie możliwa między 2 października a 7 listopada, jednak maksimum przypadnie na dni od 21 do 22 października. Mimo wysokiej aktywności ZHR Orionidów wynosi między 20 a 30.

Fani deszczów meteorów powinni przygotować się na obserwacje nieba w listopadzie. To będzie najważniejszy okres w całym 2023 roku. W trzy z czterech weekendów tego miesiąca będziemy mogli obserwować maksimum aktywności spadających gwiazd.

Południowe Taurydy to rój, którego najwyższa aktywność przypada od 10 września do 20 listopada, a szczyt na 5 i 6 listopada. Południowe Taurydy należą do kompleksu Taurydów oraz gwiazdozbioru Byka. Charakteryzują się niską prędkością oraz średnią aktywnością.

Drugim rojem, którego maksimum aktywności przypadnie na 12 i 13 listopada są Północne Taurydy. Ich całkowita aktywność również jest stosunkowo długa, bo trwa od 20 października do 10 grudnia. Północne Taurydy mają bardzo wiele wspólnego z ich południowymi odpowiednikami. Również należą do kompleksu Taurydów oraz gwiazdozbioru Byka, a także mają niską prędkość w atmosferze oraz średnią aktywność.

Ostatnim listopadowym terminem na obserwację spadających gwiazd jest sobota 18 listopada, a dokładniej godzina 7:00. W tym czasie będzie możliwe oglądanie maksimum roju Leonidów, który jest widoczny na niebie od 10 do 23 listopada. Leonidy to najszybsze meteory w zestawieniu. Leonidy osiągają prędkość w atmosferze na poziomie 71 km/h, co wspólnie z epsilon Geminidami, stanowi najwyższą prędkość wśród rojów meteorów. Drugą cechą charakterystyczną roju Leonidów jest nieregularna aktywność.

Pierwszym grudniowym rojem, który pojawi się na niebie, będą Geminidy. Są one widoczne od 4 do 17 grudnia, a ich szczyt aktywności przypada na 14 i 15 grudnia. Geminidy wspólnie z Kwadrantydami dzielą największy współczynnik ZHR wśród wszystkich rojów meteorów. W obu przypadkach ta wartość wynosi 120.

Ostatnia noc spadających gwiazd w 2023 roku będzie 23 grudnia o godzinie 6:00. Wtedy na niebie pojawi się rój Ursydów, który jest aktywny od 17 do 26 grudnia, a jego maksimum przypadnie właśnie na dzień przed Wigilią. 

Ostatni rój meteorów, który będzie można zaobserwować w 2023 roku, czyli Ursydy, znajduje się w gwiazdozbiorze Małej Niedźwiedzicy i charakteryzuje się wysoką aktywnością.

W mitologii Spartanie uznawali meteor za znak wskazujący na to, że król zgrzeszył i po­winien abdykować. Rzymianie twierdzili z kolei, że to znak wysyłany przez Jowisza - zwiastun burzy, zapowiedź narodzin dziecka albo innych doniosłych wydarzeń. 

W folklorze chrześcijańskim spadająca gwiazda ma być znakiem tego, że dusza opuściła czyściec albo ostrzeżenie przed najazdem lub śmiercią. W folklorze muzułmańskim spadające gwiazdy to kamienie ciskane przez anioły, które mają odpędzić dżinny od nieba.

Czy spadająca gwiazda spełnia życzenia? Według ezoteryków i astrologów to możliwe, o ile naprawdę się czegoś pragnie. Wiara w spełnienie życzeń wyzwala bowiem energię. Gdy energia życzenia spotka się z energią spadającej gwiazdy, jest duże prawdopodobieństwo, że życzenie się spełni. 

Czytaj także:

Teleskop Webba wymiatał w 2022 roku. Pokazał kosmos, jakiego nie znaliśmy

Ziemia ma nowy mini-księżyc. To tajemnicza kosmiczna skała

"Tam musi istnieć życie". Obok Saturna odkryto kluczowy budulec życia