Najbardziej okrągły obiekt we wszechświecie
Naukowcy odkryli najbardziej okrągły obiekt w znanym nam wszechświecie. Jest nim gwiazda oznaczona jako KIC 11145123, oddalona o 5000 lat świetlnych od Ziemi.
Geometria występuje w przyrodzie powszechnie, ale niezwykle trudno zaobserwować doskonale ukształtowaną kulę. Choć wszystkie księżyce, gwiazdy i planety wydają się być idealnymi sferami, w rzeczywistości są one spłaszczone w wyniku działania siły odśrodkowej. KIC 11145123 to najbardziej okrągła gwiazda znana współczesnej nauce.
Zespół uczonych z Instytutu Maxa Plancka i Uniwersytetu w Getyndze, kierowany przez Laurenta Gizona, używając astrosejsmologii (badanie oscylacji gwiazd), zmierzył eliptyczność wolno rotującej gwiazdy. Okazało się, że różnica między promieniem biegunowym i równikowym wynosi w jej przypadku zaledwie 3 km. Liczba ta nabiera dodatkowego znaczenia, gdy weźmiemy pod uwagę, że średni promień gwiazdy to 1,5 mln km.
"Kepler 11145123 to najbardziej okrągły obiekt naturalny, jaki kiedykolwiek udało się zmierzyć. Gwiazda ta jest znacznie bardziej okrągła niż Słońce" - stwierdził Gizon.
Powszechnie wiadomo, że wszystkie gwiazdy rotują, a tym samym są spłaszczane przez siłę odśrodkową. Im szybszy obrót, tym silniejsza siła odśrodkowa, a tym samym większe spłaszczenie.
Słońce rotuje z okresem wynoszącym 27 dni, a jego promień równikowy jest o 10 km większy od promienia biegunowego. W przypadku Ziemi ta różnica wynosi 21 km. Gwiazda KIC 11145123 rotuje trzy razy wolniej od Słońca, a przy tym jest dwa razy większa.
Co ciekawe, wspominana gwiazda jest mniej spłaszczona niż wskazywałoby to powolne tempo rotacji. Naukowcy nie mają pewności, dlaczego tak się dzieje, ale prawdopodobnie jest to wynik obecności pola magnetycznego, które na mniejszych szerokościach geograficznych wokół gwiazdy może zwiększać jej sferyczność.
Naukowcy planują zastosować astrosejsmologię do zbadania, jaka jest zależność między tempem rotacji i polem magnetycznym innych ciał niebieskich, w tym księżyców i planet.
