Nicienie potrafią "smakować" światło. Ludzie też?
Mimo iż ludzie potrafią rozróżniać 5 smaków, istnieją organizmy, które w podobny sposób mogą odbierać... światło.
Okazało się, że nicień Caenorhabditis elegans jest w stanie wykrywać nadtlenek wodoru, który zwiastuje potencjalnie szkodliwe substancje. Obecność nadtlenku wodoru pozwala nicieniowi wykrywać światło, a to właśnie z jego udziałem powstają reaktywne formy tlenu (RFT).
- Odkryliśmy zupełnie nowy mechanizm wykrywania światła. Wszystkie mechanizmy znane do tej pory polegały na wykorzystaniu chromoforów - cząstek, które pochłaniają fotony i pod ich wpływem zmieniają kształt lub uwalniają elektrony. W przypadku nicienia Caenorhabditis elegans mamy do czynienia z pierwszym znanym przykładem, gdy do wykrywania światła dochodzi w konsekwencji konkretnego procesu chemicznego - powiedział Nikhil Bhatla z MIT.
Dla ludzi zmysł smaku jest niezwykle istotny, bo dzięki niemu jesteśmy w stanie wstępnie podzielić pożywienie. Smak gorzki to ostrzeżenie, a słodki sugeruje, że dany pokarm zawiera dużo energii. W świecie nicieni, obecność nadtlenku wodoru jest odpowiednikiem smaku gorzkiego u ludzi. To sygnał ostrzegawczy, bo związek ten potrafi uszkodzić białka i DNA nicienia, a w niektórych przypadkach nawet zabić.
Zespół Bhatly odkrył, że C. elegans rezygnuje z pokarmu, gdy wyczuje nadtlenek wodoru, ale także wtedy, gdy pada ne niego światło (szczególnie ultrafioletowe). Sugeruje to, że w obu przypadkach mamy do czynienia z tym samym mechanizmem, choć odpowiedzią innych receptorów (GUR-3 wykrywający nadtlenek wodoru i LITE-1 umożliwiający detekcję światła). Co ważne - wymienione receptory występują tylko u bezkręgowców, naukowcy nie wiedzą, czy istnieją ich odpowiedniki u ludzi.
Badania przeprowadzone na C. elegans stanowią potwierdzenie hipotezy mówiącej, że ludzie mają receptory pozwalające wykrywać więcej niż tylko 5 smaków. Być może światło możemy odbierać nie tylko za pomocą wzroku.