Nie będzie misji po asteroidę? Naukowcy krytykują NASA

Od czasu anulowania programu Constellation (luty-wrzesień 2010) amerykańska agencja NASA realizuje strategię o nazwie "Flexible Path". Celem nadrzędnym tej strategii ma być załogowa misja na powierzchnię Marsa, która nastąpi nie wcześniej niż około 2040 roku. Wcześniej, NASA będzie przeprowadzać misje załogowe o coraz wyższym stopniu zaawansowania. Konkretnych dat i celów wypraw jeszcze nie podano, ale postuluje się misję do planetoidy bliskiej Ziemi przed 2025 rokiem oraz wyprawę na orbitę Czerwonej Planety i być może na powierzchnię Fobosa w latach trzydziestych tego wieku.

Co będzie pierwszym celem misji załogowej w ramach "Flexible Path"? Ta misja, o nazwie Exploration Mission-2 (EM-2), ma nastąpić przed 2021 rokiem. Od kwietnia tego roku postuluje się, by była to misja "po planetoidę" - wcześniej proponowano orbitę księżycową. Pierwsza misja eksploracyjna EM-1 będzie bezzałogowym testem rakiety SLS i kapsuły MPCV Orion.

Wyprawa "po planetoidę" miałaby następujący kształt:

- wybór celu misji - planetoidy mniejszej od 10 metrów i masy do kilkuset ton,

- misja bezzałogowa, która przechwyciłaby ten obiekt i sprowadziła go na wysoką orbitę księżycową,

- misja załogowa, która dokonałaby cumowania do wysłanego wcześniej pojazdu bezzałogowego, pobrała próbki przechwyconej planetoidy i wróciła z nimi na Ziemię.

Prace nad tą wyprawą miałyby się rozpocząć od roku fiskalnego 2014, czyli już od 1 października obecnego roku. Aktualnie trwa batalia w Kongresie USA na ten temat - Izba Reprezentantów chce zakazać NASA wykonywania tej misji (oraz zobligować agencję do powrotu na Księżyc), natomiast Senat nie chce niczego zakazywać. Do 1 października obie izby muszą dojść do kompromisu, którego osiągnięcie aktualnie wydaje się być trudne.

W lipcu tego roku doszło także do mocnej krytyki pomysłu misji "po planetoidę" ze strony środowisk naukowych. Zespół Small Bodies Assessment Group (SBAG) uważa, że NASA nie powinna dokonywać tego typu wyprawy. SBAG wymienia kilka powodów, które redukują wartość naukową takiej misji. Spotkanie SBAG odbyło się 10 i 11 lipca, a wyniki opublikowano 31 lipca.

Przede wszystkim SBAG zauważa, że w tej chwili trwają już prace nad bezzałogową misją, której celem jest sprowadzenie próbek z planetoidy. Ta misja to OSIRIS-REx, planowana na 2016 rok. Celem OSIRIS-REx będzie zebranie około 60 gramów próbek z powierzchni planetoidy 1999 RQ36.

SBAG zauważa, że planetoidę 1999 RQ36 wybrano kierując się względami naukowymi, z kolei w przypadku załogowej misji "po planetoidę" istnieje ryzyko lotu do obiektu o znikomej wartości naukowej. Co więcej, wiele małych planetoid to chaotycznie poruszające się "zbiorowiska gruzu", których przechwycenie może być znacznie trudniejsze od pobrania próbki z większego obiektu. Takie obiekty są także zbyt małe, by zagrozić Ziemi. SBAG uważa więc, że z misji "po planetoidę" nie uzyskano by zatem przydatnych informacji odnośnie obiektów podobnych do meteorytu czelabińskiego czy większych.

Ponadto, aktualnie znamy bardzo mało planetoid mniejszych od 10 m, które mogłyby być celem dla misji bezzałogowej. Jednocześnie, nawet o znanych obiektach mniejszych od 10 metrów niewiele wiadomo - istnieje więc spore ryzyko, że korzyści naukowe byłyby niewielkie. Wreszcie, SBAG nie jest przekonana, czy NASA będzie w stanie przeprowadzić wszystkie elementy misji "po planetoidę" w ustalonym terminie (przed 2021 rokiem, ze startem części bezzałogowej w 2017 roku) i przy założonym budżecie. Te wszystkie argumenty powodują, że misja "po planetoidę" jest uważana za zbędny wysiłek NASA.

W tej chwili trudno ocenić, jak NASA odpowie na krytykę ze strony SBAG. Argumenty grupy SBAG są bardzo ważne i z pewnością NASA będzie musiała je przeanalizować. Aktualnie jest możliwe, że dojdzie do zarzucenia tego pomysłu i zaproponowaniu innego celu misji załogowej EM-2.

Źródło informacji (SBAG)

Krzysztof Kanawka