Wykryto najkrótszy rozbłysk gamma w historii

NASA ogłosiła, że 26 sierpnia ubiegłego roku GLAST, czyli kosmiczne obserwatorium promieniowania gamma, wykrył wysokoenergetyczny impuls promieniowania, który zmierzał w kierunku Ziemi przez prawie połowę wieku wszechświata. Był to najkrótszy rozbłysk gamma (GRB), jaki kiedykolwiek wykryto - trwał niecałą sekundę.

Rozbłyski gamma powstają podczas śmierci masywnych gwiazd - oficjalnie są to najbardziej energetyczne zjawiska we Wszechświecie. Są one tak potężne, że mogą być wykrywane na przestrzeni miliardów lat świetlnych i klasyfikowane jako długie lub krótkie na podstawie tego, czy zdarzenie trwa dłużej czy krócej niż dwie sekundy. Długie GRB są obserwowane podczas śmierci masywnych gwiazd, podczas gdy krótkie wybuchy są związane z innym scenariuszem. Naukowcy twierdzą, że już wcześniej wiedzieli, że niektóre GRB pochodzące od masywnych gwiazd mogą być rejestrowane jako krótkie GRB, ale sądzili, że wynika to z ograniczeń instrumentów.

Rozbłysk GRB 200826A był wyjątkowy, ponieważ, mimo że był to GRB o krótkim czasie trwania, miał inne właściwości wskazujące na pochodzenie od umierającej gwiazdy. Dzięki temu wiadomo już, że takie obiekty również mogą produkować krótkie rozbłyski. GRB 200826A był przedmiotem dwóch prac badawczych. Pierwsza z nich analizuje dane dotyczące promieniowania gamma, natomiast druga opisuje gasnący poświatę GRB oraz pojawiające się światło eksplozji supernowej, która nastąpiła później.

GRB 200826A pomimo krótkiego czasu trwania, wyemitował 14 mln razy więcej energii niż cała Droga Mleczna w tym samym czasie. Oznacza to, że był to jeden z najbardziej energetycznych krótkotrwałych wybuchów GRB, jakie kiedykolwiek zarejestrowano. Wybuch energii trwał zaledwie 0,65 sekundy, ale zanim przemierzył rozszerzający się Wszechświat i dotarł do Ziemi, rozciągnął się do około jednej sekundy.