Błyskawiczna ewolucja koników morskich
Koniki morskie posiadają bardzo unikalną budowę ciała - co do tego może się chyba zgodzić każdy, kto widział to zwierzę choćby na zdjęciu. A okazuje się, że jest ku temu dobry powód - zwierzęta te bowiem ewoluują w błyskawiczny sposób.
Koniki morskie posiadają bardzo unikalną budowę ciała - co do tego może się chyba zgodzić każdy, kto widział to zwierzę choćby na zdjęciu. A okazuje się, że jest ku temu dobry powód - zwierzęta te bowiem ewoluują w błyskawiczny sposób.
Koniki morskie mają niemal całe ciało usztywnione przez kostny szkielet, dzięki któremu mogą pływać na pionowo, nie mają płetwy brzusznej, nie posiadają zębów, a zamiast tego żywia się przez trąbkę, w której generują bardzo silne podciśnienie, a dodatkowo to samce tego gatunku zachodzą w ciążę.
Dlatego też grupa naukowców z Niemiec, Chin oraz Singapuru wzięła ostatnio pod lupę genom tego niezwykłego zwierzęcia (dokładniej rzecz biorąc gatunku Hippocampus comes), a wykazał on, że niektóre z genów występujących bardzo powszechnie u innych zwierząt, u konika morskiego zniknęły - chodzi tu na przykład o geny zwane SCPP, które odpowiadają za formowanie zębów, a także genu tbx4, który z kolei jest odpowiedzialny za dolne kończyny (ich odpowiednikiem u ryb jest płetwa brzuszna).
To ostatnie potwierdzono w bardzo ciekawy sposób dezaktywując z pomocą techniki CRISPR ten gen u danio pręgowanego (gatunek ryby wykorzystywany, ze względu na szybkie i łatwe rozmnażanie, jako modelowy organizm dla wielu badań genetycznych) i faktycznie, po takiej zmianie ryba ta utraciła płetwę brzuszną.
Konikom morskim brakuje też aż 1612 genów CNE (geny niekodujące), które odpowiadają za ekspresję (a więc tłumaczenie przez organizm) innych genów, zawierających jakąś informację genetyczną. Nie wiadomo jak dokładnie akurat ten brak wpływa na kształt tego gatunku, ale u ludzi ich brak prowadzi do skrócenia kończyn i generalnie niższego wzrostu.
Ale koniki morskie nie tylko nie posiadają wielu genów, maja też parę duplikatów, które prawdopodobnie zaczęły pełnić zupełnie inne funkcje - to właśnie jeden z nich zapewne odpowiada za samczą ciążę.
Te bardzo ambitne badania pozwoliły nam lepiej zrozumieć działanie ewolucji i to, jak mogło dojść do powstania tak niezwykłych i niepodobnych do niczego innego organizmów jak koniki morskie, do wykształcenia tak niezwykłej morfologii.
Źródło: , Zdj.: PD