Jaką rolę odegrali Wikingowie w powstaniu Wolina? Bada to polsko-duński zespół

Wolin jest największą wyspą Polski położoną w całości na terytorium kraju. Jest chętnie odwiedzana przez turystów, którzy tłumnie zjeżdżają się każdego lata do Międzyzdrojów, a jedną z większych atrakcji jest znajdujący się na wyspie Woliński Park Narodowy, w którym możemy podziwiać widowiskowe klify i majestatycznie kroczące pomiędzy drzewami żubry.

Wolin to także miasto położone w południowej części wyspy, znane z przeszłości związanej z Wikingami. Na wyspie na rzece Dziwnej zlokalizowane jest Centrum Słowian i Wikingów – skansen archeologiczny, rekonstrukcja wczesnośredniowiecznej zabudowy. To właśnie w okolicach tego miasta archeolodzy z Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk (IAE PAN) i Uniwersytetu w Aarhus (AU) będą prowadzili trzyletni projekt. Będą przy tym współpracowali z Gminą Wolin, Stowarzyszeniem Centrum Słowian i Wikingów "Wolin-Jomsborg-Vineta" i Muzeum w Moesgaard.

– Chcielibyśmy dowiedzieć się, jaką rolę Wikingowie pełnili w powstaniu Wolina – powiedział Nauce w Polsce dr Wojciech Filipowiak z Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, który poprowadzi wykopaliska w Wolinie. Naukowiec zauważył, że z jakiegoś powodu w IX w. z małej osady wyrósł ogromny jak na tamte czasy ośrodek rzemieślniczo-handlowy. Był największym miastem na Bałtyku, dzięki któremu Słowianie brali aktywny udział wymianie handlowej.

Dzięki nowym badaniom i popularyzacji nauki Wikingów nie kojarzymy już wyłącznie z najeżdżaniem na inne tereny. Wiemy, że byli oni także kupcami i budowniczymi. – Natomiast to, w jaki sposób wchodzili w interakcje ze Słowianami oraz rola słowiańszczyzny w Europie we wczesnym średniowieczu, kiedy kształtują się państwa, jest ciągle niedoszacowana. Wolin jest idealnym miejscem, w którym te interakcje można badać – wyjaśnił archeolog.

Kierownik projektu, profesor Søren Michael Sindbæk z Uniwersytetu w Aarhus, nazywa projekt przełomowym: – Wykopaliska w porcie w Wolinie są kluczem do nowych znalezisk i informacji, które mogą odblokować słowiańsko-skandynawskie dziedzictwo Wolina. Projekt ten łączy jedne z najsilniejszych ośrodków badań nad epoką wikingów w Danii i Polsce i będzie miał znaczący wpływ na nasze zrozumienie historii kultury Europy Północnej.

Entuzjazm ten podziela dr Wojciech Filipowiak z Polskiej Akademii Nauk: – Jestem podekscytowany, że mamy teraz okazję zbadać archeologię miasta razem z naszymi duńskimi kolegami. Obecnie jest to jedno z największych stanowisk archeologicznych w regionie Morza Bałtyckiego, którego znaczna część nie została jeszcze zbadana. W Wolinie istnieje potencjał do znalezienia wszystkiego, od statków po tkaniny i rzadkie towary handlowe.

Zespół naukowców skoncentruje się na północnej dzielnicy wczesnośredniowiecznego Wolina - Srebrnym Wzgórzu. To właśnie tam najprawdopodobniej znajdował się targ i warsztaty rzemieślnicze. – Produkcja różnych przedmiotów grzebieni czy ozdób bursztynowych osiągnęła tam skalę masową. W latach 60. znaleziono setki tysięcy odpadków rzemieślniczych. Z kolei w latach 90. w niewielkim wykopie zlokalizowano kilka konstrukcji drewnianych i były to najstarsze konstrukcje w Wolinie, datowane na 838 rok naszej ery – wyjaśnił dr Filipowiak.

W pobliżu znajduje się także nieprzebadana jeszcze niewielka wysepka. Ją także będą eksplorować archeolodzy zwłaszcza, że kilka lat temu odkryto tam ślady wczesnośredniowiecznego osadnictwa.

Kolejnym miejscem, które jest w kręgu zainteresowań polsko-duńskiej współpracy jest rezerwat archeologiczny Wzgórze Wisielców, ogromne cmentarzysko. – Postawiłem hipotezę, że być może gdzieś tam była zlokalizowana legendarna twierdza Jomsborg, której wszyscy szukają od wielu lat. Ta twierdza jest wzmiankowana w sagach skandynawskich, ale jeszcze nikt jej nie znalazł - opisał archeolog PAN. Zaplanowano również prace na bagnach w okolicy Wolina.

Źródło: naukawpolsce.pl, Instytut Archeologii i Etnologii PAN