Nadbałtycka plaża "wypluła" skarb. Stary rytualny sztylet

W minioną niedzielę, na plaży w zachodniej części polskiego wybrzeża, para detektorystów dokonała odkrycia, które może zmienić naszą wiedzę o dawnych cywilizacjach zamieszkujących wybrzeża Bałtyku.

Bałtyk nie tylko na wakacje. Można tu znaleźć najprawdziwsze skarby123RF/PICSEL

Członkowie Stowarzyszenia na rzecz Ratowania Zabytków im. Św. Korduli dokonali niezwykłego znaleziska - bogato zdobionego sztyletu z okresu halsztackiego, liczącego około 2800 lat. To prawdziwy skarb dla historyków, archeologów oraz pasjonatów, stanowiący cenne świadectwo wczesnej epoki żelaza na terenie Polski. Sztylet został odkryty przez Jacka Ukowskiego, prezesa Stowarzyszenia Eksploracyjnego Na Rzecz Ratowania Zabytków im. Św. Korduli oraz jego współpracowniczkę Katarzynę Herdzik, podczas eksploracji plaży z wykrywaczem metali.

To najcenniejsze moje odkrycie. Przypadkowe. Klif został zerwany, bryła musiała z góry spaść. Wszedłem w to miejsce z wykrywaczem metali, bo zaczęło mi tam "dzwonić"
mówił Ukowski w rozmowie z PAP.

Niezwykłe znalezisko

Wspomniany dźwięk wykrywacza okazał się zapowiedzią prawdziwego skarbu. Sztylet, mierzący 24,2 cm długości, jest wyjątkowo zdobny. Jego rękojeść oraz ostrze zdobione są misternymi ornamentami, w tym motywami przypominającymi półksiężyce i krzyże. Na klindze można dostrzec dekoracje, które zdają się wskazywać na powiązania z religijnymi wierzeniami, a także symbolizować konstelacje gwiezdne. Rękojeść zakończona jest spiczastą główką i ozdobiona naprzemiennym ornamentem, który schodzi aż do ostrza.

Sztylet rytualny?

Wielu archeologów, w tym dyrektor Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej, Grzegorz Kurka, zwróciło uwagę na wysoką jakość wykonania sztyletu. Jego zdaniem, ornamenty i dekoracje na sztylecie mogą świadczyć o jego funkcji rytualnej. Mogło to być narzędzie związane z kultem solarnym, co sugeruje obecność symboli astronomicznych.

To prawdziwe dzieło sztuki! Pod względem wykonania jest bardzo wysokiej klasy, pięknie ornamentowany. Każdy wyryty element jest inny. Jeśli chodzi o znaleziska na terenach Polski, nie spotkałem się z takim sztyletem. Wysokiej klasy metalurgia, którą widać w tym przedmiocie, może świadczyć o tym, że sztylet mógł być importem, odlanym w jednym z warsztatów na południu Europy.

To odkrycie jest również świadectwem rozwoju regionu Pomorza Zachodniego w okresie halsztackim, kiedy to obszar ten mógł mieć bliskie kontakty z innymi kulturami Europy. Po odnalezieniu sztyletu, Jacek Ukowski natychmiast poinformował o znalezisku Grzegorza Kurek, dyrektora Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej. Artefakt został zabezpieczony przez specjalistów, a dalsze działania będą obejmować m.in. badania metalurgiczne, które pozwolą określić skład stopu i poziom miedzi oraz cyny. Naukowcy planują również przeprowadzenie analiz, które pozwolą stwierdzić, czy sztylet był używany w walce, czy też pełnił funkcje rytualne.

Eksploracje na Bałtyku

To kolejne z ważnych odkryć Jacka Ukowskiego, który od lat pasjonuje się poszukiwaniem zabytków i artefaktów związanych z historią Pomorza. Wcześniej natrafił m.in. na bullę papieską Klemensa VI, która była jednym z jego najcenniejszych odkryć średniowiecznych. Ukowski przyznaje, że eksploracje plaży, szczególnie zimą i wiosną, to dla niego forma ćwiczeń, aby utrzymać swój wykrywacz metali w gotowości.