Nowy bohater ewolucji. Odkryli nieznany gatunek człowieka
Wygląda na to, że historia ludzkiej ewolucji w Europie właśnie doczekała się nowego bohatera. Jak ujawnili archeolodzy w badaniu opublikowanym na łamach czasopisma Nature, szczątki odkryte w jaskini w północnej Hiszpanii w 2022 roku pochodzą od nieznanej wcześniej populacji ludzkiej, która żyła 1,1-1,4 mln lat temu.
Skamieniałości lewego policzka i górnej szczęki odnalezione kilka lat temu w jednej z hiszpańskich jaskini należą do dorosłego przedstawiciela wymarłego gatunku ludzkiego, który żył i zmarł na Półwyspie Iberyjskim od 1,1 mln do 1,4 mln lat temu. Zdaniem badaczy mamy tu do czynienia z fragmentami najstarszej ludzkiej twarzy, jaką kiedykolwiek odkryto w Europie Zachodniej. Co więcej, odkrycie to sugeruje, że we wczesnym plejstocenie region ten - bogate w dziką faunę wilgotne lasy poprzecinane rzekami i strumieniami - zamieszkiwały co najmniej dwie formy wczesnych ludzi.
Ten artykuł wprowadza nowego bohatera do historii ewolucji człowieka w Europie
Wczesne formy człowieka dotarły do Eurazji z Afryki co najmniej 1,8 mln lat temu, o czym świadczy pięć czaszek z tego okresu znalezionych w Dmanisi w Gruzji. Czaszki te przypisuje się Homo erectus, pierwszemu gatunkowi wczesnego człowieka, który opuścił kontynent afrykański. Jeśli jednak chodzi o Europę Zachodnią, za jedno z najistotniejszych dla paleoantropologii obszarów uznaje się stanowisko Gran Dolina w Hiszpanii.
Homo affinis erectus aka "Pink"
To właśnie tu w połowie lat 90. ubiegłego wieku naukowcy - na podstawie ok. 80 skamieniałości datowanych na ok. 850 tys. lat odkrytych w pobliżu Sima del Elefante - zidentyfikowali wczesnego krewnego człowieka, znanego jako Homo antecessor. Ten archaiczny człowiek był uważany za najwcześniejszego znanego mieszkańca Europy Zachodniej, poprzedzającego neandertalczyków, którzy pojawili się na kontynencie ok. 400 tys. lat temu.
Co jednak ciekawe, chociaż opisywane w najnowszej publikacji szczątki pochodzą z tego samego obszaru, to jednak morfologia czaszki znalezionej w 2022 roku nie pasuje do cech Homo antecessor. Zdaniem badaczy te szczątki są bardziej prymitywne niż Homo antecessor, ale przypominają Homo erectus. Ze względu na niepewność co do tożsamości skamieniałości, naukowcy nadali im nazwę Homo affinis erectus, podkreślając ich bliskie pokrewieństwo ze starszym gatunkiem człowieka - nieformalnie nazywają je jednak "Pink", na cześć zespołu Pink Floyd i jego albumu The Dark Side of the Moon.
To nieznana wcześniej ludzka populacja
Dr María Martinón-Torres, dyrektor Narodowego Centrum Badań nad Ewolucją Człowieka w Burgos wyjaśnia, że jedną z charakterystycznych cech "Pink" była bardziej płaska struktura nosa w porównaniu do Homo antecessor, który miał bardziej współczesny wygląd twarzy i wyraźnie zaznaczone kości nosowe, podobnie jak Homo sapiens.
Chris Stringer, lider badań nad ewolucją człowieka w Muzeum Historii Naturalnej w Londynie, nazwał to odkrycie "bardzo ważnym znaleziskiem". W 2023 roku razem z innymi badaczami zidentyfikował on okres ekstremalnego ochłodzenia przypadający na ok. 1,1 mln lat temu, który mógł wypchnąć wczesnych ludzi z Europy Zachodniej, co mogłoby wyjaśniać nową populację znalezioną później w Sima del Elefante.
I chociaż naukowcy w nowym badaniu nie datowali bezpośrednio skamieniałości, na podstawie trzech różnych metod określania wieku warstwy osadu, w której były osadzone, oszacowali ich wiek na od 1,4 do 1,1 mln lat. Zespół odkrył również kości zwierząt ze śladami nacięć oraz kamienne narzędzia używane do oprawiania tusz, bo jak wynika z analiz, populacja ta zamieszkiwała środowisko bogate w zwierzynę łowną typu hipopotamy, bizony i jelenie.
To kolejny krok w kierunku zrozumienia pierwszych Europejczyków. Teraz wiemy, że ten pierwszy gatunek miał wygląd przypominający osobniki zaliczane przez wielu do Homo erectus. Jednak szczątki z Sima del Elefante wykazują bardzo szczególne połączenie cech
***
Bądź na bieżąco i zostań jednym z 88 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!
