Po 150 latach Wielka Brytania zwraca dziesiątki zrabowanych skarbów

Podczas XIX-wiecznych konfliktów między Brytyjczykami a ludem Aszanti (który zamieszkiwał terytorium dzisiejszej Ghany) wyspiarze zrabowali drogocenne artefakty wykonane ze złota i srebra. Teraz 32 przedmioty zostaną przewiezione do ich prawowitych właścicieli.

Jak powiedział główny negocjator Ivor Agyeman-Duaj, obiekty znajdują się w "bezpiecznych rękach" już w Ghanie, jednak musi jeszcze dojść do ich formalnego odebrania.

Zwrócone artefakty mają zostać wystawione w przyszłym miesiącu w Muzeum Pałacu Manhyia w Kumasi, stolicy regionu Aszanti. Ma to nastąpić w ramach obchodów srebrnego jubileuszu obchodzonego przez obecnie panującego króla Aszanti Otumfuo Osei Tutu II.

Niezbędne formalności zostały dopełnione w styczniu tego roku. Wśród przedmiotów znajduje się m.in. złota fajka pokoju, drogocenny miecz państwowy, a także złote odznaki, które były noszone przez urzędników odpowiedzialnych za oczyszczenie duszy króla. Artefakty te są ostatecznym symbolem królewskich rządów. Uważa się, że znajdują się w nich duchy dawnych królów Aszanti.

Doradczyni ministra kultury Ghany, Nana Oforiatta Ayim, powiedziała dla BBC, że przedmioty są "częścią duszy narodu", a ich zwrot jest "powracającym kawałkiem ich samych". Jednakże to nie jest zwrot na zawsze - umowa obowiązuje między brytyjskimi muzeami a królem ludu Aszanti, a nie rządem Ghany. Przedsięwzięcie jest wypożyczeniem artefaktów na trzy lata, z opcją przedłużenia o kolejne trzy lata.

BBC zwraca uwagę, że niektóre muzea narodowe w Wielkiej Brytanii, w tym również Muzeum Brytyjskie i V&A, mają prawny zakaz oddawania na stałe przedmiotów ze swoich kolekcji.

Przed europejskim nadejściem lud Aszanti stworzył potężne imperium w Afryce Zachodniej. Handlowali oni m.in. złotem, czy różnego rodzaju tekstyliami. Aszanti byli jednym z niewielu ludów w Afryce, które było zdolne do przeciwstawienia się europejskim najazdom.

Dlatego też doszło do czterech wojen, które miały miejsce w okresie 1826-1896 między Wielką Brytanią, a afrykańskim królestwem. W 1900 roku królestwo ludu Aszanti zostało podbite i przemianowane na Kolonię Złotego Wybrzeża. Do historii przeszła Yaa Asantewaa, która była przywódczynią oporu przeciw brytyjskiemu kolonializmowi.