Rogate hełmy to nie wynalazek wikingów. Są od nich dużo starsze

Popkulturowy wizerunek wikingów nie zmienia się od lat - to okrutni i nieustraszeni wojownicy z toporami w rękach i rogatymi hełmami na głowach, rozmiłowani w najazdach i walce, dzięki której mogą trafić do Walhalli.

I w pewnym stopniu odpowiadają za to dwa rogate hełmy znalezione w 1942 roku na terenie duńskiego torfowiska, które rozbudziły wyobraźnię wielu osób i utrwaliły stereotypy. Szybko założono, że musimy mieć do czynienia z pamiątkami po wikingach, tyle że... błędnie, bo rzeczywistość jest zupełnie inna.

Wikingowie najpewniej w ogóle nie korzystali z rogatych hełmów, a już na pewno nie z tych znalezionych w Viksø, które zdaniem naukowców pochodzą z Sardynii i jak pokazało ostatnie datowanie radiowęglowe, zostały złożone we wspomnianym torfowisku (a najprawdopodobniej jako ofiara dla jakiegoś bóstwa w jeziorze, jakie znajdowało się tam wcześniej) już w epoce brązu, a dokładniej gdzieś w latach 857-907 p.n.e.

I choć hełmy z Viksø to jedyne metalowe rogate hełmy, jakie kiedykolwiek udało się nam znaleźć, to nie są wcale takie unikatowe, jak mogłoby się wydawać. Jak wynika z badań, wizerunki podobnych hełmów z epoki brązu zidentyfikowano w Sardynii oraz południowo-zachodniej Hiszpanii, a nieco później także południowej Skandynawii.

Na Sardynii symbole rogatych stworzeń miały religijne znaczenie i często wykorzystywano je do ozdabiania neolitycznych grobowców, a w Hiszpanii motyw ten łączony jest z ekspansją Fenicjan, gdzie wizerunki rogatych wojowników pojawiły się w tym samym czasie - następnie do sieci dołączyła najpewniej Skandynawia.

Mówiąc krótko, badanie jest jednocześnie kolejnym dowodem na to, że Wikingowie nie mają nic wspólnego z początkami rogatych hełmów i potwierdzeniem ścisłej współpracy wielkich cywilizacji europejskich epoki brązu, swoistej “pierwszej globalizacji opartej na dalekodystansowym handlu metalami, pomysłami i towarami luksusowymi".