"Rudy" 102. Gdzie stoi legendarny czołg?

Sławek Zagórski

Sławek Zagórski

Każdy, kto urodził się w Polsce po II wojnie światowej, wychował się na kultowych już, wojennych serialach przygodowych. Prym wśród nich wiodą „Czterej pancerni i pies”, którzy zdobyli popularność nie tylko w demoludach. Prawie każdy młodzieniec na wschód od Łaby chciał być Jankiem Kosem, albo Grigorijem, a dziewczynka Marusią. O czterech pancernych i psie wiedziano wszystko. Co jednak z innym głównym bohaterem serialu – „Rudym” o numerze 102?

article cover

Rudy 102. Gdzie stoi legendarny czołg?

Przymanowski korzystał z wielu wspomnień żołnierzy, by nadać przygodowej książce realizmu. Stąd pojawił się wachmistrz Kalita z 1 Samodzielnej Brygady Kawalerii, której żołnierze w ponad trzech czwartych pochodzili z przedwojennych pułków. Wakaty na stanowiskach oficerskich uzupełniono radzieckimi oficerami polskiego pochodzenia, a później sukcesywnie zastępowano polskimi przedwojennymi oficerami. Brygada Kawalerii była praktycznie w całości oparta na przedwojennej kadrze. Ułani przyszli na pomoc czołgom 1 pułku pod Borujskiej, gdzie przeprowadzili ostatnią szarżę w historii polskiej jazdy.
W 1 pułku czołgów czołgiem o numerze 102 dowodził weteran spod Lenino, ppor. Wacław Feryniec, który faktycznie ze swoją załogą przedarł się pod Studziankami do okrążonych radzieckich oddziałów – 2 i 3 batalionu 142 pułku gwardii. Wspominał o tym Władysław Seremak, pierwowzór Czereśniaka, który opisywał Przymanowskiemu jak prowadził czołg przez lasy.
Z kolei w serialu słynnego „Rudego” zagrało co najmniej osiem czołgów wyłącznie w wersji T-34-85. Wynikało to z niewielkiej liczby T-34 pierwszych wersji, jakie ostały się na stanie Wojska Polskiego w latach 60. Na pewno do dziś zachował się jeden z nich - stojący w poznańskim Muzeum Broni Pancernej T-34-85, który służył do zdjęć kręconych we wnętrzu czołgu. Drugi znajduje się w Muzeum Motoryzacji i Techniki w Otrębusach. Zagrał on jedynie epizodyczną rolę w odcinku „Rozstajne drogi” i był jednym z kilku dublerów, które grały „Rudego” podczas scen kręconych na poligonie w Żaganiu.
„Rudy” nosił oznaczenia kompanii sztabowej 1 pułku czołgów 1 Brygady Pancernej im. Bohaterów Westerplatte. Wprowadzono je na przełomie stycznia i lutego 1944 roku, a zmodyfikowano w czerwcu. I takie, zmodyfikowane oznaczenia, nosi serialowy czołg. Pierwsza cyfra oznaczała pułk, druga kolejną kompanię, trzecia kolejny czołg w kompanii. I tak w kompanii sztabowej 1 pułku czołgów, czołg z numerem 100 należał do dowódcy pułku, 101 do szefa sztabu, a 102 do adiutanta pułku.
+6
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas

Najnowsze