To oni zbudowali Stonehenge. Wyglądali inaczej, niż sądziliśmy
Jak sugeruje nowe badanie udostępnione na platformie bioRxiv, ciemniejsze odcienie skóry mogły być w Europie normą dużo dłużej, niż dotychczas sądzono - nawet kilkaset lat dłużej, a przynajmniej tak wynika z analiz szczątków sprzed 5 tys. lat. Autorzy zwracają tu uwagę, że oznacza to najpewniej, że budowniczowie Stonehenge byli ciemnoskórzy i daleko im było do współczesnych Brytyjczyków.
Już wcześniej uważano, że pierwsi mieszkańcy Wielkiej Brytanii, jak Człowiek z Cheddar, który żył 10 tys. lat temu, mieli ciemną skórę i niebieskie oczy, zanim jaśniejsze odcienie skóry stały się dominującą cechą w kolejnych epokach. Teraz jednak badacze z Uniwersytetu w Ferrarze we Włoszech twierdzą, że ta zmiana nastąpiła znacznie później, niż wcześniej przypuszczano i jeszcze 5 tys. lat temu większość Europejczyków, w tym budowniczowie Stonehenge, mogła mieć ciemną skórę.
Naukowcy przeanalizowali dane pochodzące z 348 genomów - pełnych zestawów instrukcji DNA - uzyskanych ze szczątków osób, które żyły w Europie między 45 tys. a 1,7 tys. lat temu. Na tej podstawie obliczono, że zdecydowana większość, a mianowicie 92 proc. ludzi zamieszkujących Europę w okresie paleolitu, między 13 a 35 tys. lat temu, miała ciemną skórę, a 8 proc. posiadało "pośredni" odcień skóry - dosłownie nikt nie miał jasnej skóry!
Jasna skóra? Zapomnij!
Taki stan rzeczy utrzymywał się przez tysiące lat i nawet w epoce żelaza, czyli między 1,7 a 3 tys. lat temu, 55 proc. badanych nadal miało ciemną skórę, 27 proc. pośredni odcień, a jedynie 18 proc. posiadało jasną skórę.
Za produkcję melaniny, która determinuje kolor skóry, odpowiada około 26 genów, przy czym dwa jej typy - eumelanina i feomelanina - decydują również o barwie włosów i oczu. Ponieważ skóra i włosy nie zachowują się w materiale kopalnym, eksperci wykorzystali kod genetyczny uzyskany ze szczątków ludzkich i porównali go z danymi współczesnych Europejczyków, aby ustalić wygląd ludzi zamieszkujących Europę w odległej przeszłości.
Europejczycy mieli ciemną skórę. I to bardzo długo
Naukowcy wiedzą, że współcześni ludzie migrowali z Afryki do Europy i Azji około 60-70 tys. lat temu i w miarę przemieszczania się w rejony o niższym poziomie promieniowania ultrafioletowego, jasna pigmentacja skóry stawała się coraz bardziej powszechna.
W rezultacie ludzie ewoluowali w kierunku jaśniejszej skóry, co ułatwia wchłanianie światła i produkcję witaminy D, niezbędnej do utrzymania zdrowych kości i mięśni. Dla porównania, ciemniejsza skóra zawiera więcej pigmentów brązowych i czarnych, co zapewnia lepszą ochronę przed szkodliwym działaniem promieniowania słonecznego.
Oczywiście, zrozumiałe było założenie, że pierwsi osadnicy, którzy przybyli z cieplejszych klimatów, mieli głównie ciemną pigmentację, mniej oczekiwanym odkryciem była jednak długotrwała obecność tych cech. Zmiany nastąpiły później i były bardzo powolne, dopiero w epoce żelaza częstotliwość występowania jasnej skóry zrównała się z ciemną, więc przez większą część prehistorii większość Europejczyków miała ciemną skórę.
Przez dziesięciolecia naukowcy zakładali, że po migracji z Afryki ludzie szybko rozwinęli jaśniejsze odcienie skóry, jednak najnowsze badania sugerują, że proces ten był znacznie bardziej stopniowy, a mieszkańcy Brytanii, którzy wznieśli Stonehenge, prawdopodobnie mieli ciemne rysy
