Wyjątkowy galeon „Jabłko” odnaleziony na dnie Bałtyku. To prawdziwa perełka dla archeologów

• Odkrycia dokonali szwedzcy archeolodzy z Muzeum Wraków w Sztokholmie.
• Wrak znaleźli już w grudniu 2021 roku. Wiosną 2022 archeolodzy przeprowadzili badania, dzięki którym teraz zidentyfikowali statek.
• Jest nim XVII-wieczny galeon nazwany Äpplet (pol. Jabłko), który był bliźniaczym statkiem okrętu wojennego Waza, jednego z najważniejszych eksponatów w historii Szwecji.
• Odkrycie jest dla archeologów unikatem w historii morskiej archeologii i jednym z najważniejszych znalezisk w wodach Bałtyku.

Odkrycie Jabłka sięga grudnia 2021, kiedy szwedzcy archeolodzy morscy dostrzegli niezidentyfikowany wrak statku w wodach cieśniny przy wyspie Vaxholm. Badacze dostrzegli tam drewniany kadłub wskazujący na dawny okręt wojenny. Od razu dostrzegli podobieństwa do statku Waza. To wprawiło archeologów w ekscytację.

Nasz puls przyspieszył, gdy zobaczyliśmy, jak bardzo wrak jest podobny do Wazy. Zarówno konstrukcja, jak i potężne wymiary wydawały się bardzo znajome. Zakiełkowała w nas nadzieja na znalezienie jednego z siostrzanych statków Wazy

---

Kolejne badania potwierdziły nadzieje Szwedów. Wrak Jabłka ma bardzo podobne wymiary i próbki drewna w porównaniu z Wazą. Odkrycie kończy długoletnie śledztwo w poszukiwaniu zaginionego bliźniaka najsławniejszego okrętu Szwecji.

Szwedzi uważają, że nowe znalezisko jest kluczem do poznania szwedzkiego budownictwa okrętów. Porównanie Jabłka do Wazy może pokazać ich różnice, a co za tym idzie, drogę rozwoju, jaką przechodziły okręty wojenne w Europie. Tym samym może się także okazać ważnym elementem w pozyskaniu informacji ewolucji wojny na Morzu Bałtyckim.

[Jabłko] pomoże nam zrozumieć, jak ewoluowały wielkie okręty wojenne, od niestabilnego Wazy do nadających się do żeglugi behemotów, które mogły kontrolować Morze Bałtyckie, co było decydującym czynnikiem w powstaniu wielkiej potęgi Szwecji w XVII wieku

---

Niewątpliwie także nowy galeon będzie niezwykle istotny dla Szwedzkiej historii i kultury. Waza, odkryty w latach 60. XX wieku, jest jednym z najważniejszych skarbów dla Szwedów i symbolem ich historii. Jego bliźniak może mieć podobny status, jeśli archeolodzy wydobędą go na ląd. Na to trzeba jednak jeszcze poczekać.

Oba Galeony stworzono na zlecenie króla Szwecji Gustawa II. Ciekawostką jest, że Waza otrzymał swoją nazwę od rodziny królewskiej, z której pochodził jeden z polskich królów, Jan III. Jabłko stworzył budowniczy Hans Jakobsson, który poszerzył go względem Wazy, aby zwiększyć stabilność.

Waza zatonął na swoim pierwszym rejsie. Jabłko, które wybudowano w 1629, służył podczas wojny trzydziestoletniej w walce o Pomorze Zachodnie. Był jednak na tyle trudny w nawigacji i drogi w utrzymaniu, że flota szwedzka zdecydowała się na kontrolne zatopienie w 1658.