Paragraf 55

Art. 55 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. Nr 171, poz. 1800 oraz Nr 273, poz. 2703) miał stanowić implementację art. 13 ust. 2 Dyrektywy 2002/21/WE w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa ramowa). Jednak nałożenie obowiązków na przedsiębiorców telekomunikacyjnych udostępniających publiczne sieci telekomunikacyjne lub świadczących publicznie dostępne usługi telekomunikacyjne zostało przekroczone w zakresie podmiotowym.

Art. 13 ust. 2 dyrektywy ramowej mówi, że:

"Jeżeli przedsiębiorstwa udostępniające publiczne sieci łączności elektronicznej lub świadczący publicznie dostępne usługi łączności elektronicznej nie podlegają wymogom określonym w przepisach prawa spółek i nie spełniają wymogów określonych w przepisach prawa wspólnotowego o prowadzeniu księgowości przez małe i średnie przedsiębiorstwa, ich sprawozdania finansowe winny być sporządzone i przekazane do zbadania niezależnemu biegłemu rewidentowi, a następnie ogłoszone. Badanie winno być przeprowadzone zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa wspólnotowego i krajowego."

Natomiast przepis art. 55 Prawa telekomunikacyjnego ma brzmienie:

"Art. 55. 1. Przedsiębiorca telekomunikacyjny udostępniający publiczne sieci telekomunikacyjne lub świadczący publicznie dostępne usługi telekomunikacyjne jest obowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych, sporządzania rocznych sprawozdań finansowych, poddawania ich badaniu przez biegłego rewidenta i ogłaszaniu, bez względu na wielkość zatrudnienia, wysokość przychodów oraz sumę aktywów bilansu, a także formę organizacyjną tego przedsiębiorcy.

2. Do prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz sporządzania, badania i ogłaszania sprawozdań finansowych, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości."

Zgodnie z przeprowadzoną analizą obowiązkiem, o którym mowa w art. 13 ust. 2 dyrektywy ramowej powinny zostać objęte podmioty, które:

- nie są podmiotami prawa spółek;

- nie spełniają kryteriów pozwalających na uznanie ich za małe lub średnie przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów UE dotyczących zasad prowadzenia rachunkowości.

Stwierdzenie, czy dany przedsiębiorca telekomunikacyjny spełnia pierwszą z wymienionych powyżej przesłanek jest stosunkowo proste - uzależnione jest to od formy w jakiej prowadzi on działalność. W odniesieniu do drugiej z ww. przesłanek konieczne jest wskazanie kryteriów jakie powinien spełniać przedsiębiorca, by uznać go za małego lub średniego przedsiębiorcę w rozumieniu przepisów UE dotyczących rachunkowości.

W zakresie rachunkowości w prawie UE obowiązuje szereg aktów rangi rozporządzeń i dyrektyw, spośród których największe znaczenie ma dyrektywa 78/660/EWG.

Dotyczy ona w całości spółek kapitałowych (art. 1 ust. 1 dyrektywy), oraz spółek osobowych, w zakresie, w jakim wspólnikami są podmioty będące spółkami kapitałowymi. Obejmuje ona w zasadzie wszystkie rodzaje przedsiębiorstw bez względu na ich wielkość.

Jeżeli chodzi o pojęcie małych i średnich przedsiębiorstw dyrektywa 78/660/EWG nie podaje wprost żadnej definicji. Pojęcie to nie występuje także w samej treści normatywnej dyrektywy. Jedynie preambuła wskazuje, że ulgi w zakresie obowiązku publikowania bilansu i rachunku zysków i strat mogą być przyznane małym i średnim przedsiębiorstwom, natomiast ulgi w zakresie poddawania tych dokumentów badaniu - jedynie małym przedsiębiorstwom.

Dyrektywa przewiduje, że państwa członkowskie mogą przyznać pewnym kategoriom przedsiębiorców "ulgi" w zakresie wypełniania obowiązków wynikających z dyrektywy.

Wszystkie te zwolnienia przewidziane w dyrektywie 78/660/EWG mają charakter fakultatywny - tj. mogą ale nie muszą być zastosowane przez Państwa Członkowskie. Z tego względu ostatecznych rozstrzygnięć należy poszukiwać w przepisach krajowych implementujących przedmiotową dyrektywę.

Biorąc pod uwagę, że dyrektywa 78/660/EWG została do polskiego systemu prawnego zaimplementowana ustawą z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm. ) - odpowiednia informacja została zamieszczona w odnośniku nr 1 do tytułu ustawy, który wprowadziła ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie i uchyleniu niektórych ustaw w związku z uzyskaniem przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 96, poz. 959) - należy uznać, że odpowiedni system wyłączeń - w zakresie i formie w jakiej polski ustawodawca go przewidział - znajduje się w ustawie o rachunkowości. Stanowisko to zostało potwierdzone przez Ministerstwo Finansów.

Biorąc pod uwagę powyższe, Ministerstwo Infrastruktury podjęło prace nad zmianą ustawy - Prawo telekomunikacyjne i wykreśleniem art. 55. Przewidujemy również przepis przejściowy, który w stosunku do przedsiębiorców telekomunikacyjnych udostępniających publiczne sieci telekomunikacyjne lub świadczących publicznie dostępne usługi telekomunikacyjne, którzy w roku 2004 prowadzili księgi rachunkowe określa ich obowiązki w zakresie sporządzania rocznego sprawozdania finansowego, poddawania go badaniu przez biegłego rewidenta oraz publikowania na zasadach określonych w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm. ). Proponujemy również, aby zmiana ustawy weszła w życie z dniem ogłoszenia i miała zastosowanie do zasad rachunkowości obowiązujących przedsiębiorców telekomunikacyjnych udostępniających publiczne sieci telekomunikacyjne lub świadczących publicznie dostępne usługi telekomunikacyjne od 1 stycznia 2005 r.

Tym samym przedsiębiorcy telekomunikacyjni udostępniający publiczne sieci telekomunikacyjne lub świadczący publicznie dostępne usługi telekomunikacyjne będą zobowiązani do stosowania w zakresie rachunkowości, przepisów prawa krajowego ogólnie obowiązujących.