Klawiatura to nie tylko QWERTY

Twórcą układu QWERTY był amerykański dziennikarz i wynalazca Christopher Latham Sholes. Postanowił on stworzyć alternatywę dla stosowanego w pierwszych maszynach do pisania układu alfabetycznego. Ten pomimo, że bardzo logiczny, posiadał wadę w postaci wzajemnego zakleszczania się ramion z czcionkami.

Mimo że osobom niedoświadczonym trudno jest zapamiętać układ liter, QWERTY stało się standardowym układem klawiatury we współczesnych urządzeniach. Warto jednak wiedzieć, że nie jest to rozwiązanie gwarantujące najszybsze z możliwych tempo pisania. Przez lata wiele osób próbowało stworzyć układy zoptymalizowane pod względem szybkości wprowadzania znaków. Oto niektóre z nich:

Stosowany w krajach francuskojęzycznych układ klawiszy AZERTY, jest tak naprawdę szalenie zbliżony do znanego nam QWERTY. Rozwiązanie korzysta z tych samych zasad, co oryginalna klawiatura wynaleziona przez Sholesa, wyróżnia się jedynak delikatną podmianą klawiszy.

Jak sama nazwa wskazuje, układ ten podmienia klawisze A i Q oraz Z i W. Wszystko w celu sprawniejszego i bardziej intuicyjnego wpisywania wyrazów. Podobna zasada dotyczy klawisza M, który został przeniesiony wiersz wyżej w kierunku prawej strony. Zmiany miejsca dotknęły także liter N oraz L.

Na klawiaturach AZERTY  francuskiej i belgijskiej, klawisze 0-9 znajdują się wprawdzie na tych samych miejscach, jednak użytkownik musi nacisnąć Shift, by mieć do nich dostęp.

Podobny układ cyfr można znaleźć również na innych klawiaturach (np. czeskiej i słowackiej).

Jest to układ używany w większości krajów Europy Środkowej. Rozwiązanie to stosują m.in. Niemcy, Austria, Słowacja czy Węgry. Główna zmiana dotyczy zamiany liter Y i Z oraz rozmieszczeniem niektórych innych znaków.

Układ ten nie posiada jednolitego standardu rozmieszczenia dodatkowych znaków takich jak nawiasy, symbole czy waluty. W poszczególnych urządzeniach sposób uzyskiwania tych znaków często się różni.

Ciekawostką jest fakt, że rozmieszczenie klawiszy w formacie QWERTZ jest także spotykane w naszym kraju pod nazwą "klawiatura maszynistki". Układ ten powstał w wyniku przystosowania niemieckich maszyn do pisania do użycia w Polsce. Czcionki charakterystyczne dla języka niemieckiego (ä, ö, ü, ß) zostały zastąpione przez czcionki polskie (ą, ć, ę, ł, ń, ó, ś, ź, ż). Ponieważ znaków polskich jest więcej niż niemieckich, w maszynach do pisania nie są dostępne wszystkie czcionki dla polskich wielkich liter.

To chyba najciekawszy układ klawiszy z zestawionych w tym tekście. Układ został wynaleziony w 1936 roku przez Augusta Dvoraka, profesora Uniwersytetu Waszyngtońskiego w Seattle.

Zaprojektowane jako alternatywę do QWERTY rozwiązanie, powstało w celu ułatwienia pisania przez podział liter na ręce. Miało to zwiększyć maksymalną szybkość i ogólną efektywność.

Od tego czasu zostało opracowanych kilka jego wersji przez zespół kierowany przez Dvoraka oraz ANSI. Te różnią się od siebie ilością klawiszy, układem numerycznym, czy dodaniem odpowiednich symboli. Nowoczesne klawiatury prawie zawsze umieszczają na wspólnych klawiszach dwukropek ze średnikiem oraz ukośnik ze znakiem zapytania.

Mimo że wiele argumentów przemawia za zmianą układu QWERTY na klawiaturę Dvoraka, układ ten nie stał się zbyt popularnym. Powodem jest m.in. to, że zwiększenie szybkości pisania następuje zwykle tylko w jednym języku. Standardowa klawiatura Dvoraka jest zoptymalizowana pod kątem języka angielskiego, a pisanie w innych językach może być na niej wolniejsze niż na standardowych.