Ogromna i puszysta jak wata cukrowa. Odkryto jedyną w swoim rodzaju planetę
W odległości 1232 lat świetlnych od Ziemi odkryto jedną z najdziwniejszych egzoplanet w historii badania kosmosu. Jest większa o prawie 50 procent od Jowisza, jednak gęstością dorównuje co najwyżej wacie cukrowej. Astronomowie nazwali ją dmuchawcem wszechświata.
Egzoplaneta WASP-193b
Egzoplaneta WASP-193b wprawiła w osłupienie astronomów. Mimo że jest prawie 50 procent większa od Jowisza, to jest lekka i puszysta jak wata cukrowa. Jak to możliwe, że coś, czemu bliżej do dmuchawca niż skały może być planetą? Okazuje się, że tak lekkie planety są niezwykłą rzadkością, ale jest ich więcej. Badaniem WASP-193b zajmuje się obecnie Khalid Barkaoui z Uniwersytetu Liege w Belgii.
Badanie dziwnych i oryginalnych światów pomaga astronom lepiej zrozumieć ich ewolucję oraz daje wgląd w to, jak tworzą się i rozrastają układy planetarne. Gazowe olbrzymy trzymające się blisko swoich gwiazd stanowią doskonałe narzędzie do poznania etapów formowania się planet.
WASP-193b krąży wokół gwiazdy WASP-193 podobnej do Słońca pod względem temperatury i wieku. Co ciekawe, ta ultralekka egzoplaneta okrąża swoją gwiazdę niezwykle dokładnie, przybliżając się do niej raz na 6,25 dnia.
Większa od Jowisza, lekka jak chmurka
Barkaoui i jego współpracownicy obliczyli gęstość WASP-193b na podstawie krzywej blasku. Okazało się, że planeta ma gęstość 0,059 grama na centymetr sześcienny. Ziemia na przykład ma gęstość 5,51 grama, gęstość Jowisza, do którego wielkość egzoplanety jest najbardziej zbliżona, wynosi 1,33 grama na centymetr sześcienny. Dla porównania wata cukrowa ma gęstość 0,05 grama.
Do tej pory udało się znaleźć niezwykle mało podobnych światów. Naukowcy próbują badać egzoplanetę za pomocą Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba, aby dowiedzieć się, w jaki sposób takie kosmiczne chmury mogą powstawać, a bliskie sąsiedztwo gwiazdy ich nie rozdmuchuje.
Obserwacje tranzytu
Na początek astronomowie muszą poznać skład jej atmosfery, następnie będzie można stworzyć jakąś konkretną teorię powstania WASP-193b. Jedna obserwacja tranzytu może dostarczyć wystarczających informacji mogących wyjaśnić, w jaki sposób ten dmuchawiec powstał i istnieje we wszechświecie.
Tranzyt to moment, w którym planeta przechodzi między swoją gwiazdą a obserwatorem. Możemy zaobserwować go w naszym Układzie Słonecznym na przykład w momencie, gdy Wenus albo Mars przelatują między nami a Słońcem. Obserwacja tranzytu w przypadku egzoplanet jest niezwykle istotna, ponieważ gdy przechodzi ona na tle swojej gwiazdy, nieznacznie przyciemnia jej światło.
W momencie przejścia egzoplanety krzywa blasku pokazuje spadek jasności. Pozwala to określić wiele różnych cech planety, na przykład jej rozmiar. Miejmy nadzieję, że dalsze obserwacje powiedzą o wiele więcej na temat niezwykłego świata WASP-193b.
