Znak X na Księżycu w ten czwartek
Znak X pojawi się na Księżycu już w tym tygodniu, co stanowi gratkę dla miłośników astronomii. 6 marca 2025 roku charakterystyczny kształt litery "X" będzie można zaobserwować w fazie pierwszej kwadry Księżyca. Warto wyjrzeć z domu, aby doświadczyć tego zjawiska.

Pełny obrót Księżyca wokół Ziemi zajmuje 29,5 dnia i podzielony jest na cztery fazy: nów, pierwszą kwadrę, pełnię oraz trzecią kwadrę. W ten czwartek Księżyc wkroczy w pierwszą kwadrę i w Europie oraz Ameryce Północnej przez parę godzin będzie można zobaczyć na nim charakterystyczne cienie, przypominające litery V i X.
Pochodzenie terminu Lunar X nie jest znane, ale tak określa się zjawisko pojawiania się litery X na Księżycu. Funkcjonuje również nazwa Werner X, która wzięła się od najbliższego i najbardziej oświetlonego krateru przy iluzji znaku X.
Czym są tajemnicze znaki?
Znaki X i V, które można oglądać na Księżycu podczas odpowiednich warunków, nie niosą za sobą niezwykłego przesłania. Są to cienie kraterów, na które pod odpowiednim kątem pada światło słoneczne i wytwarza ciekawą iluzję, pozwalającą nam zbliżyć się do kosmosu. To świetny przykład, jak gra świateł i topografia Księżyca mogą stworzyć wzór, wydający się znajomy dla ludzkiego oka.
Jak zaobserwować X i V na Księżycu?
Nie potrzeba drogich urządzeń, aby uchwycić to niesamowite zjawisko, wystarczy patrzeć przez lornetkę lub teleskop na tzw. terminator, czyli granicę między światłem i ciemnością — tam można znaleźć najwięcej kraterów, które na pozostałej części Księżyca nie są na tyle dobrze widziane. Dzieje się tak, ponieważ Słońce znajduje się tu bliżej horyzontu, przez co cienie się wydłużają, uwypuklając trójwymiarowość Księżyca.
Nie zawsze Księżyc znajduje się w idealnej pozycji do Słońca, więc nie w każdym miesiącu będzie możliwe do zaobserwowania to zjawisko, ale pojawia się przynajmniej parę razy w roku, zawsze przez około cztery godziny, siedem dni po nowiu.
Gdzie patrzeć, aby zauważyć znaki na Księżycu?
Znak V na Księżycu sytuuje się mniej więcej w połowie wysokości Księżyca, wytworzony przez konfigurację kraterów Blanchinus, La Caille i Purbach, natomiast X znajduje się pod nim, w połowie drogi na południe, na krawędzi z kraterem Ukerta oraz innymi, mniejszymi. Na samym dole Księżyca można dojrzeć znak L. Nie każdy znak musi być widziany za każdym razem, bo stale zmieniające się położenie Słońca wydłuża lub usuwa cienie. I choć zjawisko to jest tak łatwo widoczne, niewiele osób go doświadczyło.
Problemem jest fakt, iż znaki na Księżycu są widoczne jedynie przez chwilę. Najbliższym dniem, w którym będzie można obejrzeć X i V na naszym bladym przyjacielu jest czwartek, a Ameryka Północna i Europa są w doskonałym położeniu, aby zaobserwować to zjawisko.
Znak X powinien pojawić się na Księżycu około północy, a zniknie po około godzinie. To doskonała okazja na studiowanie nieba.