Polski projekt zachwycił świat. Dostał architektonicznego Oscara

Lublin jest wyjątkowym miejscem na mapie Polski. Jeszcze 15 lat temu to było zupełnie inne miasto. Wjeżdżających autobusami lub samochodami od strony Warszawy witała zniszczona droga, w centrum niezbyt urodziwy dworzec autobusowy. Wiele zaniedbanych miejsc sprawiało, że piękne miasto marnowało potencjał turystyczny.

Teraz sytuacja zmieniła się o 180 stopni. Wjeżdża się wygodnie drogą ekspresową, stare drogi są remontowane. Wybudowano nowoczesny stadion, centrum targowo-wystawiennicze, zmodernizowano Plac Litewski, na którym piesi zyskali więcej miejsca, zrewitalizowano Park Saski i Ludowy, no i po wielu latach dokończono słynny "Tatr w Budowie", który stał się Centrum Spotkania Kultur. Pojawiło się też wiele nowych budynków (w tym nowoczesne instytuty lubelskich uczelni, Aqua Lublin), które zupełnie odmieniły krajobraz miasta. Warto także wspomnieć o Porcie Lotniczym Lublin.

Do tych inwestycji dołączył Dworzec Metropolitalny. Został ukończony pod koniec 2023 r., zaś pierwszych podróżnych przyjął z początkiem 2024 r. Budynek, dzięki swojej formie już od samego początku przykuwał uwagę i był szeroko komentowany. Nie sposób nie zwrócić uwagi na jego modernistyczną formę, która kontrastuje nie tylko z zabytkową elewacją dworca PKP, ale także pozostałej historycznej zabudowy tej okolicy. Jak wskazuje studio Tremend odpowiedzialne za projekt, wykonany był "w sposób świadomie odmienny stylowo od istniejącej zabudowy dworca PKP o mocno zachowanych chronionych cechach historycznych".

W projekcie wykorzystano wykończenia kolorystycznie i materiałowo naturalne, m.in. drewno, kamień, beton, stal szlachetna. Budynek dostosowany jest wysokościowo do otaczających zabudowań, a projektowany jak i istniejący wewnętrzny układ komunikacyjny uwzględnia ogólny kontekst lokalizacyjny.

---

Każdego roku w branży architektonicznej wyróżniane są najlepsze projekty i ukończone budynki. Wśród licznych tego typu wyróżnień jest kilka, których otrzymanie jest rzeczywiście ogromnym wyróżnieniem. Dla architektów najwyższą jest nagroda Pritzkera, nazywana architektoniczną Nagrodą Nobla. To niejako ukoronowanie całokształtu pracy. Jeśli zaś chodzi o bieżące projekty, takim konkursem jest World Architecture Festival porównywany do rozdania Oscarów.

Edycja 2024, właśnie dobiegła końca (konkurs odbył się w dniach 6-8 listopada) i ogłoszono zwycięzców w kilku kategoriach, takich jak: Projekt Przyszłości, Wnętrze Roku, Krajobraz Roku, Ukończone Budynki czy Nagrody Specjalne. W 2024 w kategorii Ukończone Budynki - Transport zwyciężył polski projekt autorstwa pracowni Tremend. Pokonał realizacje innych słynnych pracowni jak Zaha Hadid Architects czy Kohn Pedersen Fox.

Wyróżniony projekt będzie mógł teraz w pełni się zaprezentować nie tylko na arenie Polski, ale także międzynarodowej. Pod koniec września poinformowano, że Lublin zachwycił europejskie jury i otrzymał tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2029. Jest to trzecie polskie miasto po Krakowie (2000 r.) i Wrocławiu (2016 r.), które otrzymało ten tytuł. Można się spodziewać, że planowane festiwale spektakle, wystawy, a także wiele innych atrakcji, włącznie z całym procesem przygotowań, przyciągną do miasta jeszcze więcej osób.

Bryła trzykondygnacyjnego budynku dworca o powierzchni 18 tys. mkw. została podzielona na dwa kubiki otoczone szklaną oranżerią, a wszystkie pomieszczenia będą oddzielone od hali głównej. Koncepcja "budynku w budynku" pozwoli na znaczne zmniejszenie kosztów utrzymania oraz ograniczenie hałasu - dodają architekci.

Nowy dworzec nowoczesny ma nie tylko wygląd, ale także rozwiązania. Na dachu znajdziemy ogród, po którym będzie można spacerować, a zielona ściana ma być nawiązaniem do znajdującego się w pobliżu Parku Ludowego. Wokół budynku położono kostkę antysmogową, znajdą się tam również gatunki roślin sprzyjającymi produkcji tlenu.

- Przestrzeń wokół dworca wypełnia zieleń. Na całym terenie inwestycji posadzono 100 nowych drzew oraz ponad 31 tys. krzewów, pnączy, bylin i traw ozdobnych. Do tego powstała tzw. zielona ściana o powierzchni 290 mkw. z blisko 27 tys. roślin. Drzewa nasadzono też w donicach na dachu. To głównie gatunki roślin szczególnie wydajnych w oczyszczaniu powietrza. Kolejne elementy zieleni pojawią się bezpośrednio na placu przed nowym dworcem. Z uwagi na to, że znajduje się tam rozbudowana sieć infrastruktury podziemnej, wybrano nasadzenia w donicach, zarówno drzew jak i krzewów. - Czytamy na stronie miasta lublin.eu.

Oprócz miejsc dla autobusów przewidziano parking podziemny dla 174 samochodów "Park&Ride", postoje dla taksówek, stanowiska dla rowerów czy ładowarki dla pojazdów elektrycznych. Całkowita wartość projektu to prawie 340 mln zł.

***

Bądź na bieżąco i zostań jednym z 88 tys. obserwujących nasz fanpage - polub Geekweek na Facebooku i komentuj tam nasze artykuły!