Naukowcy z Uniwersytetu Jyväskylä w Finlandii przeprowadzili analizy dotyczące związku między długoterminową aktywnością fizyczną a śmiertelnością oraz jej potencjalnym wpływem na zmniejszenie ryzyka zgonu z powodu genetycznych predyspozycji do chorób. I jak się okazuje, chociaż aktywność fizyczna jest powszechnie uznawana za sposób na wydłużenie życia, to korzyści z niej płynące mogą nie być tak jednoznaczne.
Badanie objęło 22 750 fińskich bliźniąt urodzonych przed 1958 rokiem, których aktywność fizyczną w czasie wolnym oceniano w latach 1975, 1981 i 1990. Śledzenie wyników trwało do końca 2020 roku. Wyniki badania zostały opublikowane w czasopismach Medicine & Science in Sports & Exercise oraz European Journal of Epidemiology. Z danych uzyskanych z 15-letniego okresu obserwacji wyłoniono cztery grupy: osoby siedzące, umiarkowanie aktywne, aktywne i bardzo aktywne.
Badanie ponad 22 tys. fińskich bliźniąt
Analizując różnice w śmiertelności między tymi grupami po 30 latach, badacze stwierdzili, że największą korzyść, czyli 7 proc. mniejsze ryzyko śmiertelności, uzyskały osoby umiarkowanie aktywne w porównaniu do siedzących - wyższy poziom aktywności fizycznej nie przynosił dodatkowych korzyści zdrowotnych. Co więcej, badania wykazały, że w krótkim okresie większa aktywność fizyczna faktycznie wiązała się z niższym ryzykiem śmiertelności, jednak w dłuższym osoby bardzo aktywne nie różniły się od osób siedzących pod względem ryzyka zgonu.
Ukryty stan przedchorobowy może ograniczać aktywność fizyczną, co w efekcie prowadzi do śmierci, a nie brak aktywności sam w sobie. Może to zniekształcać związek między aktywnością fizyczną a śmiertelnością w krótkim okresie
Zalecenia WHO nie gwarantują niższego ryzyka śmierci
Badacze zbadali również, czy spełnianie zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dotyczących aktywności fizycznej wpływa na śmiertelność i ryzyko chorób genetycznych. Zgodnie z zaleceniami organizacji, osoby dorosłe powinny wykonywać 150-300 minut umiarkowanej lub 75-150 minut intensywnej aktywności fizycznej tygodniowo.
Wyniki badania pokazały, że spełnianie tych zaleceń nie obniżało ryzyka śmierci ani nie wpływało na ryzyko chorób genetycznych. Nawet u bliźniąt, którzy przez 15 lat przestrzegali zaleceń dotyczących aktywności fizycznej, nie zaobserwowano statystycznie istotnej różnicy w śmiertelności w porównaniu do ich mniej aktywnego bliźniaka.
Powszechnie obserwowany pozytywny związek między aktywnością fizyczną a śmiertelnością opiera się na badaniach obserwacyjnych, które mogą być obarczone błędami wynikającymi z różnych źródeł. W naszych badaniach staraliśmy się uwzględnić różne źródła błędów, a dzięki długiemu okresowi obserwacji nie udało nam się potwierdzić, że przestrzeganie zaleceń dotyczących aktywności fizycznej zmniejsza ryzyko chorób sercowo-naczyniowych związanych z genami lub bezpośrednio redukuje śmiertelność
