Kofeina może mieć negatywny wpływ na plastyczność mózgu
Jak wskazują naukowcy, spożywanie dużej ilości kofeiny każdego dnia może doprowadzić do zahamowania zdolności mózgu do „przeprogramowania się”. O co chodzi?
Specjaliści z Neuromodulation Research Facility w Butler Hospital w Providence w stanie Rhode Island dokonali szczegółowej analizy sygnałów mózgowych, które są powiązane z uczeniem się i zapamiętywaniem. Dzięki badaniom ujawnili zaskakujące dane, które mogą podważyć teorię, że kofeina sprzyja nauce.
Jak napisali badacze w swoim artykule naukowym: "Te wstępne dane podkreślają potrzebę bezpośredniego przetestowania wpływu kofeiny w prospektywnych, dobrze zorganizowanych badaniach, ponieważ teoretycznie sugerują, że przewlekłe używanie kofeiny może ograniczać uczenie się lub tzw. plastyczność mózgu".
Plastyczność mózgu jest zdolnością układu nerwowego do regeneracji neuronów pod względem funkcjonalnym, anatomicznym i możliwości tworzenia nowych połączeń. Jest to swego rodzaju umiejętność samoregeneracji.
Kofeina a nauka
Naukowcy wskazują, że kofeina blokuje działanie adenozyny, jest to substancja chemiczna, która sprawia, że stajemy się senni. Jednocześnie pobudza m.in. wytwarzanie neuroprzekaźników serotoniny, adrenaliny i noradrenaliny, co ma wpływ na czynność mózgu, usprawnia procesy myślowe, zwiększa koncentrację i działa pobudzająco na organizm.
Ponadto adenozyna wpływa również na długoterminowe wzmocnienie synaptyczne (LTP) - komórki neuronalne w mózgu wzmacniają połączenia między sobą. Taki proces ma mieć kluczowe znaczenie dla przyswajania nowych informacji przez mózg i ich późniejszego przetwarzania.
Szczegółowe badania zostały przeprowadzone na osobach, które spożywały od jednego do pięciu napojów zawierających kofeinę oraz na osobach, które zażywały jej niewielkie ilości, lub nie piły ich wcale. Następnie uczestnicy zostali poddani specjalnej stymulacji mózgu, która miała naśladować gotowość organu do nauki. Wykorzystano do tego przezczaszkową stymulację magnetyczną, która polega na depolaryzacji i hiperpolaryzacji neuronów.
Dalej zespół naukowców szukał oznak pojawienia się impulsów elektrycznych w układzie nerwowym, co miało wskazywać na funkcjonowanie LTP. Okazało się, że u osób, które nie piły napojów zawierających kofeinę, efekty długoterminowego wzmocnienia synaptycznego były znacznie silniejsze, aniżeli u osób, które regularnie piły tego rodzaju substancje.
Naukowcy sugerują, że pilotażowe badania mogą wspierać teorię, że działanie kofeiny może być powiązane z niższym poziomem plastyczności mózgu. Jednocześnie podkreślają, że analizy zostały przeprowadzone na małej grupie badawczej.
Specjaliści w przyszłości zamierzają dokładniej przetestować stawianą hipotezę. Jak piszą w artykule naukowym: "Lepsze zrozumienie, w jaki sposób kofeina zmienia podstawowe mechanizmy uczenia się i zapamiętywania, a także potencjalny wpływ kofeiny na kliniczne efekty rTMS, zasługuje na dalszą uwagę".
