Psy mogą wywęszyć groźne bakterie. To przełom!
Naukowcy z Imperial College London pracują nad wykorzystaniem psów do wykrywania bakterii u pacjentów z mukowiscydozą. Dzięki swojemu niezwykle czułemu węchowi, mogą one pomóc w szybszym i mniej inwazyjnym diagnozowaniu infekcji płucnych, które są głównym zagrożeniem dla osób z tą chorobą. Co jednak istotne, system ten można rozszerzyć, aby psy wykrywały bakterie u dosłownie każdego.
Obecnie na całym świecie z powodu oporności drobnoustrojów na leki około umiera rocznie ok. miliona osób, a liczba ta ciągle rośnie. Najnowsze dane sugerują wprawdzie, że problemy wynikające z oporności zmniejszają się wśród dzieci poniżej piątego roku życia, ale wśród osób powyżej 70. roku życia wskaźnik śmiertelności z tego powodu wzrósł o 80 proc. od 1990 roku. Oznacza to, że w walce z tym przeciwnikiem potrzebujemy każdej możliwej pomocy i jak się właśnie dowiadujemy, niespodziewanymi sojusznikami mogą okazać się psy.
Ich zdolność do wykrywania specyficznych zapachów może przyczynić się do ograniczenia stosowania antybiotyków, co jest kluczowe w obliczu rosnącej oporności drobnoustrojów na leki. Jeśli badania zakończą się sukcesem, metoda ta może zostać wdrożona jako nowy sposób monitorowania stanu zdrowia pacjentów, zmniejszając potrzebę inwazyjnych badań diagnostycznych. A pracują nad nią badacze Imperial College London w towarzystwie labradora imieniem Jodie, który potrafi wyczuwać konkretne bakterie.
Wierzymy, że Jodie i inne psy-detektywi medyczni wskazują nam nowy sposób identyfikacji zakażonych osób - wystarczy, że powąchają ich skarpety lub koszulki. Mogą stać się ogromnym wsparciem w walce z opornością na środki przeciwdrobnoustrojowe oraz w leczeniu chorób takich jak mukowiscydoza
Mukowiscydoza nie jest już wyrokiem, ale...
Mukowiscydoza to jedna z najczęstszych chorób genetycznych na świecie. Defektywny białkowy kanał jonowy powoduje gromadzenie się gęstego śluzu w płucach i innych narządach, co prowadzi do przewlekłych infekcji, które nasilają się wraz z wiekiem. Jeszcze 80 lat temu większość pacjentów umierała w wieku nastoletnim, jednak nowe leki, tzw. modulatory, dają chorym szansę na długie życie - ten postęp niesie jednak ze sobą nowe wyzwania.
Modulatory znacznie poprawiły ogólny stan pacjentów, ale nie eliminują całkowicie przewlekłych infekcji płucnych. Większość chorych nadal jest zakażona bakteriami, które mogą stanowić zagrożenie dla ich zdrowia. Zwłaszcza że mikroorganizmy typu Pseudomonas aeruginosa są trudne do wykrycia w warunkach klinicznych, a dostępne metody diagnostyczne są często inwazyjne, niekomfortowe, kosztowne i nie nadają się do regularnego stosowania - psy mogą być przełomowym rozwiązaniem tego problemu.
Problem polega na tym, że bakterie u tych pacjentów stały się znacznie trudniejsze do wykrycia. Modulatory znacznie redukują ilość śluzu w płucach, a bez niego pacjenci mają trudności z odkrztuszaniem plwociny, w której normalnie można przeprowadzić badania bakteriologiczne
Psy wykrywające bakterie
Po raz pierwszy naukowcy chcą przeszkolić psy do wykrywania bakterii Pseudomonas na skórze pacjentów, w ich moczu lub na ubraniach. Kilka lat temu prof. Davies i jej zespół, wspierani przez Cystic Fibrosis Trust, przeprowadzili badania, które wykazały, że psy mogą wykrywać próbki laboratoryjne zawierające bakterię Pseudomonas aeruginosa. Jest ona szczególnie groźna dla pacjentów z mukowiscydozą, ponieważ może powodować zapalenie płuc, infekcje dróg moczowych i sepsę.
W ramach eksperymentów psy dostarczone przez organizację charytatywną Medical Detection Dogs, w tym Jodie, były wprowadzane do pokoju testowego, gdzie na stojakach na wysokości ich głowy umieszczono próbki - niektóre zawierały Pseudomonas, inne różne bakterie lub były sterylne. Psy chodziły po pomieszczeniu, wąchały próbki i siadały, gdy wykryły obecność Pseudomonas.
Udowodniliśmy, że w warunkach laboratoryjnych psy mogą wykrywać Pseudomonas w próbkach. Teraz chcemy rozszerzyć te badania i właśnie otrzymaliśmy fundusze od organizacji charytatywnych LifeArc i Cystic Fibrosis Trust, aby rozwinąć współpracę z Medical Detection Dogs. Po raz pierwszy będziemy mogli przeszkolić psy do wykrywania Pseudomonas bezpośrednio na skórze pacjentów, w ich moczu lub na ubraniach
Co istotne, jak podkreślają badacze system ten można rozwinąć tak, aby wykrywał bakterie nie tylko u pacjentów z mukowiscydozą, ale także u innych chorych, więc potencjalnie może być ważnym elementem walki z opornością bakterii na antybiotyki.
