Twierdzą, że nasz wewnętrzny zegar może pomóc w leczeniu raka

Rytm dobowy to cykl zmian zachowania się zwierząt tłumaczony istnieniem zegara biologicznego, czyli czynników wewnętrznych regulujących periodyczny charakter procesów wzrostu i rozwoju, aktywności, snu czy odżywiania się. Jak wynika z nowego badania, może on wpływać również na inne aspekty, jak skuteczność leczenia nowotworów, a wszystko za sprawą tzw. inhibitorów punktów kontrolnych.

To leki immunoterapeutyczne, które blokują wiązanie kluczowych białek z guzami nowotworowymi, co oznacza, że limfocyty T układu odpornościowego mogą łatwiej rozpoznać i pokonać nowotwór. Teoretycznie to idealne rozwiązanie, zwłaszcza że są mniej toksyczne niż chemioterapia, jednak naukowcy próbują znaleźć sposoby na zwiększenie skuteczności tego podejścia. W Stanach Zjednoczonych zatwierdzono już kilka takich terapii, ale chociaż mogą one leczyć wiele różnych nowotworów, działają tylko u niektórych pacjentów.

I jak wynika z nowych badań, wpływ na ten wynik może mieć rytm dobowy danej osoby. Zespół z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Irvine (UC Irvine) odkrył, że w mysich modelach raka jelita grubego 24-godzinny cykl zegara dobowego wpływa zarówno na siłę mechanizmów obronnych nowotworu, jak i na zdolność inhibitorów punktów kontrolnych do walki z nimi.

Co więcej, zakłócenie rytmu dobowego u myszy zmniejszyło zdolność układu odpornościowego do walki z rakiem. To, w połączeniu z wieloma wcześniejszymi badaniami, sugeruje, że zarówno zmiany stylu życia, jak i czas leczenia mogą być pomocne w walce z rakiem. 

W raku jelita grubego guzy nowotworowe wytwarzają tak zwane komórki immunosupresyjne, które próbują wyłączyć mechanizmy ochronne układu odpornościowego organizmu. Pierwszym odkryciem badania było to, że liczebność tych komórek zmienia się w czasie w zależności od rytmu dobowego.

Co więcej, badacze ustalili, że zakłócenie zegara biologicznego jeszcze bardziej zwiększyło liczbę tych komórek, pomagając w postępie nowotworu i stwierdzili, że leczenie inhibitorami punktów kontrolnych działa najlepiej, gdy poziom komórek immunosupresyjnych osiąga swój szczyt. Wymagane będą wprawdzie dalsze badania, aby ustalić, czy te same mechanizmy biologiczne działają u ludzi, ale właściwa regulacja rytmów dobowych wydaje się kluczowa do stłumienia stanu zapalnego i wsparcia maksymalnej funkcji odpornościowej.