Burza, deszcz, grad, śnieg. Jakie chmury zwiastują złą pogodę?

Do chmur, które są gwarancją opadów deszczu należą przede wszystkim chmury z rodzaju Cumulonimbus. Łatwo je rozpoznać, gdyż są wysokie, kłębiasto-deszczowe i naprawdę groźnie wyglądają. Są to chmury, które zwiastują również burzę: powodują silny wiatr wiejący w zmiennych kierunkach oraz wyładowania atmosferyczne. Z Cumulonimbusów padają niezwykle obfite opady - przeciętna chmura tego typu zawiera nawet kilkaset ton wody. Drugi rodzaj deszczowych chmur to Nimbostratus. Mogą rozciągać się na niebie nawet przez kilka dni, powodując obfite i długotrwałe opady deszczu.

Latem, wiosną i jesienią z Cumulonimbusów i Nimbostratusów pada deszcz, jednak zimą są to chmury, które zwiastują śnieg.

Rodzaje chmur, z których może spaść deszcz (choć niekoniecznie jest to reguła) to także:

• Stratusy - niskie chmury warstwowe, które rozciągają się bardzo blisko gruntu. Są gęste, zatem zasnuwają niebo całkowicie, odcinając dopływ promieni słonecznych. Często pada z nich delikatny, siąpiący deszcz lub mżawka.

• Stratocumulus, czyli chmury kłębiasto-warstwowe piętra niskiego, zbudowane z kropelek wody. Nie wyglądają groźnie - ułożone są w płaty, a każda z nich wygląda jak zaokrąglona bryłka. Mogą być białe, szare i mieć domieszkę ciemnoniebieskiego. Zwiastują słabe opady deszczu i śniegu, choć dość często zdarza się, że w ogóle z nich nie pada.
• Altostratus, czyli chmury warstwowe piętra średniego, występują na wysokości od 2 do 7 km nad powierzchnią Ziemi. Ze względu na warstwową budowę mogą całkowicie pokryć niebo i prawie całkiem zasłonić Słońce (wygląda jakby było za matowym szkłem). Powodują opady deszczu, a zimą śniegu.

Gradu można spodziewać się z chmur typu Cumulonimbus. Warto mieć to na uwadze zwłaszcza latem, gdyż to właśnie wtedy najczęściej występują gradobicia. Zatem, gdy Cumulonimbusy zbierają się na niebie, najlepiej jest nie wychodzić z domu i schować auto do garażu. Grad jest ekstremalnym zjawiskiem pogodowym, które w dosłownie kilka chwil może zniszczyć całe uprawy, samochody i budynki. Pod pojęciem gradu rozumie się lodowe bryły o nieregularnym kształcie, których średnica przekracza 5 mm. Powstają w wyniku skumulowania się takich czynników jak:

• wyższa niż zwykle minimalna temperatura powietrza,
• niestabilna równowaga atmosfery,
• wysoka wilgoć w dolnych obszarach troposfery,
• pionowy uskok wiatru,
• obecność prądów wstępujących i zstępujących.

Na początku kula gradowa jest zwykłą kroplą wody. Gdy zostaje porwana przez prąd wstępujący przemieszczający się wewnątrz chmury, zderza się z innymi przechłodzonymi cząstkami, a te przywierając do niej, tworzą warstwę lodu.

Do chmur, które zwiastują burzę należą opisane wyżej Cumulonimbusy - mogą wywoływać nie tylko burze, ale zjawiska znacznie potężniejsze, takie jak silne deszcze, pioruny, a nawet tornada. Drugi rodzajem chmur burzowych są Altocumulusy - kłębiaste chmury z ciemnymi cieniami u podstawy. Nie wyglądają groźnie i pojawiają się czasem w gorące, słoneczne poranki. Oznaczają jednak, że po południu rozpoczną się burze z piorunami.

Znajomość chmur - nawet w dobie aplikacji pogodowych i regularnych serwisów informacyjnych - jest niezwykle przydatna. Spojrzenie w niebo może bowiem być szczególnie pomocne, gdy zapowiada się nagła zmiana pogody. Rozpoznając burzowe czy gradowe chmury, zdążysz schować samochód do garażu czy wrócić do domu ze spaceru.