Eksperymentalna prognoza pogody IMGW. Co przedstawia i jak ją poprawnie odczytać?
Zdecydowanie podczas ostatnich dwóch miesięcy pogoda potrafiła pokazać nam rogi. Ekstremalnie wysoka temperatura, niszczycielskie wiatry, to tylko przykłady z ostatnich dni. Jakiej pogody możemy się spodziewać w drugiej połowie lata i na jesień?
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy Instytut Badawczy udostępnił na swojej stronie długoterminową prognozę pogody dla okresu sierpień-listopad. Być może to pozwoli na wstępne zaplanowanie czasu na najbliższe miesiąc.
Co przedstawia prognoza?
Patrząc na mapy udostępnione przez IMGW, z pewnością w oczy rzuca się ich nietypowy wygląd. Rzeczywiście, nie ujrzymy tam konkretnych wartości temperatury i opadu, a jedynie bardzo ogólne informacje na temat średniej temperatury i sumy opadu. W pierwszym przypadku są to opcje:
- powyżej normy (miesiąc ciepły)
- w normie (miesiąc normalny)
- poniżej normy (miesiąc chłodny)
W drugim przypadku odczytamy podobne wyjaśnienie:
- powyżej normy (miesiąc mokry)
- w normie (miesiąc normalny)
- poniżej normy (miesiąc suchy)
Obie informacje są przedstawione dla miast wojewódzkich oraz Suwałk, Koszalina oraz Zakopanego.
Jak odczytywać te informacje?
IMGW przedstawia swoje prognozy w odniesieniu do średniej wieloletniej z lat 1991-2020. Oznacza to, że wyniki są uśredniane. W przypadku zarówno temperatury jak i opadów mając 30-letni okres pomiarów, sortuje się dane w taki sposób, że 10 najwyższych wyników oznacza "powyżej normy", 10 środkowych "w normie" a 10 najniższych "poniżej normy".
Wyjaśnię na konkretnym przykładzie. Jeśli w prognozie dla Gdańska w sierpniu 2022 r. jest informacja o temperaturze powyżej normy, to oznacza, że ten miesiąc będzie według prognoz cieplejszy od co najmniej 20 miesięcy (sierpni) w badanym trzydziestoleciu.
Analogicznie postępujemy z opadami. Jeśli dla Gdańska w październiku są opisane jako powyżej normy, to znaczy, że suma opadów będzie większa od przynajmniej 20 miesięcy (październików) w badanym trzydziestoleciu.
Jeśli temperatura/opady są poniżej normy, oznacza to, że obserwowane wartości będą mniejsze od co najmniej 20 analogicznym miesięcy w latach 1991-2020
Pamiętać trzeba też, że jeśli temperatura jest w normie, to nie oznacza, że w tym miesiącu nie wystąpi żaden upalny lub chłodny dzień. Jeśli miesiąc jest powyżej średniej, nie oznacza, że nie może być nieco chłodniejszych dni. Liczy się średnia temperatura wszystkich dni w miesiącu. Podobnie jest z opadem.
Dokładne wartości norm temperatury i opadów dla każdego miasta podane są w tabelach na stronie IMGW.
Prognoza na najbliższe miesiące
W sierpniu można spodziewać się temperatury wyższej niż średnia wieloletnia. Suma opadów powinna mieścić się w normie.
Wrzesień, w przeważającej części kraju przyniesie nam temperaturę i opady w normie. Jedynie w północno-wschodniej części spodziewane są opady powyżej normy.
Październik będzie się z kolei odznaczał sumą opadów powyżej normy dla północno-zachodniej Polski, zaś cała reszta kraju będzie w normie. Temperatura na obszarze całego kraju w normie.
W listopadzie nie powinniśmy spodziewać się zbyt dużych odchyleń. W ciągu całego miesiąca zarówno temperatura jak i opady powinny być zgodne ze średnią wieloletnią.
A nie można trochę prościej i dokładniej?
W sieci znajdziemy prognozy na kilka kolejnych tygodni. W rzeczywistości jednak atmosfera jest dla nas na tyle nieprzewidywalna, że z największym prawdopodobieństwem możemy prognozować pogodę na 3 dni (maksymalnie 5) do przodu. Później ryzyko obarczone jest coraz większym błędem. W związku z tym meteorolodzy niechętnie wykonują prognozy długoterminowe.
Te, o których słyszymy, obejmujące następne miesiące, tworzone są na podstawie obliczeń superkomputerów. Ale i to nie oznacza, że ich sprawdzalność będzie bardzo duża.
Prognoza IMGW nie będzie więc pokazywała dokładnych wartości, bo takich, ze względu na nasze ograniczone możliwości, nie jesteśmy w stanie podać. Możemy za to podać bardziej ogólne dane, które uchylą rąbka tajemnicy o pogodzie w nadchodzących miesiącach.
